Τὸ βάπτισμα Ἰωάννου

π. Δημητρίου Μπόκου 

    

    Ὁ Πρόδρομος τοῦ Χριστοῦ Ἰωάννης μεγάλωσε μὲ ἄσκηση καὶ σκληραγωγία στὶς ἐρημιὲς τοῦ Ἰορδάνη. Σὲ ἡλικία τριάντα περίπου ε-τῶν «ἐγένετο ρῆμα Θεοῦ», ἔλαβε μήνυμα νὰ ἀρχίσει νὰ κηρύττει γιὰ τὸν ἐρχομὸ τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν καὶ τὴν ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ. Κήρυττε καὶ συγχρόνως βάπτιζε, «κηρύσσων βάπτισμα μετανοίας εἰς ἅ-φεσιν ἁμαρτιῶν». Κατὰ τὴν ὥρα τῆς βάπτισης οἱ ἄνθρωποι ἐξομολο-γούνταν τὶς ἁμαρτίες τους. Ἔτρεχαν νὰ τὸν ἀκούσουν καὶ νὰ βαπτι-σθοῦν ἀπὸ ὅλη τὴν Ἰουδαία καὶ τὰ Ἱεροσόλυμα. Ἀκόμη καὶ ὁ Χριστὸς προσῆλθε νὰ βαπτισθεῖ. Γι’ αὐτὸ καὶ δόθηκε στὸν Ἰωάννη καὶ ἡ προσῷ-νυμία Βαπτιστὴς (Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων). 

    Τί ἦταν τὸ βάπτισμα Ἰωάννου; Τί ἐξυπηρετοῦσε; 

    Οἱ εὐαγγελιστὲς ἀναφέρουν ὅτι ὁ χαρακτῆρας τοῦ βαπτίσματος τοῦ Προδρόμου ἦταν προπαρασκευαστικός. Γιὰ νὰ προετοιμάσει τοὺς ἀνθρώπους νὰ δεχθοῦν μετέπειτα τὸ βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ. Τὸ βάπτι-σμὰ ποὺ εἰσάγει στὴν Ἐκκλησία. Στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. 

    Ὅπως ὁ ρόλος τοῦ Ἰωάννη ἦταν προδρομικός, γιὰ νὰ ἑτοιμάσει «τὴν ὁδὸν Κυρίου», καὶ δὲν ἦταν ἐκεῖνος τὸ φῶς, ἀλλὰ προηγήθηκε «ἵνα μαρτυρήση περὶ τοῦ φωτός», ἔτσι καὶ τὸ βάπτισμά του ἦταν προδρο-μικό. Δὲν ἦταν βάπτισμα μὲ τὸ ὁποῖο οἱ βαπτιζόμενοι λάβαιναν ἄφεση ἁμαρτιῶν. Ἦταν μόνο «βάπτισμα μετανοίας» σὲ ἁπλὸ νερό, γιὰ νὰ ἔλ-θοὺν οἱ ἄνθρωποι σὲ αἴσθηση τῶν ἁμαρτιῶν τους. Νὰ συναισθανθοῦν βαθύτερα τὴν ἀμαρτωλότητά τους, τὴν ἀνάγκη σωτηρίας καὶ λύτρῳ-σῆς, ὥστε νὰ ἀποδεχθοῦν κατόπιν συνειδητὰ τὸ βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ «ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ πυρί», ποὺ θὰ τοὺς ἔδινε «ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ ζωὴν αἰώνιον». 

    Ὁ Πρόδρομος ξεκαθαρίζει πλήρως τὸ θέμα λέγοντας: «Ἐγὼ μὲν βαπτίζω ὑμᾶς ἐν ὕδατι εἰς μετάνοιαν». Ἀλλὰ πίσω μου ἔρχεται ἄλλος ἰσχυρότερός μου. Ἐγὼ δὲν εἶμαι ἄξιος οὔτε νὰ σκύψω καὶ νὰ λύσω τὰ κορδόνια του. «Αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ πυρὶ» (Μάτθ. 3, 11). 

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἐπεξηγεῖ: «Ἰωάννης μὲν ἐβάπτισε βάπτισμα μετανοίας», λέγοντας στὸν λαὸ «εἰς τὸν ἐρχόμενον μετ’ αὐτὸν ἵνα πιστεύ-σωσι, τοὺτ’ ἔστιν εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν». Γι’ αὐτὸ καὶ ὅσοι ἔλαβαν τὸ βάπτισμα Ἰωάννου, βαπτίσθηκαν κατόπιν «ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χρί-στοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» (Πράξ. 19, 4. 2, 38). 

    Ὁ Πρόδρομος ὁμολογεῖ τὸν προσωρινὸ χαρακτῆρα του βαπτί-σματός του, τονίζει ὅμως τὴ θεϊκή του προέλευση. Οἱ Φαρισαῖοι ἄμ-φισβήτησαν τὸ βάπτισμα τοῦ Προδρόμου. Ὅταν ὁ Ἰωάννης ρωτήθηκε καὶ εἶπε ὅτι δὲν εἶναι ὁ Χριστός, οὔτε ὁ Ἠλίας, οὔτε κάποιος ἀπὸ τοὺς γνωστοὺς προφῆτες, οἱ Φαρισαῖοι, θεωρῶντας καινοτομία τὸ βάπτι-σμά του, τοῦ εἶπαν: Γιατί λοιπὸν βαπτίζεις; Μὲ ποιά αὐθεντία τὸ κάνεις αὐτό; 

    Τότε ὁ Ἰωάννης τόνισε, ὅτι δὲν τὸ ἔκανε μὲ δική του γνώμη. Ἀλλὰ τὸν ἔστειλε ὁ Θεὸς νὰ βαπτίζει. Γιὰ νὰ φανερωθεῖ μπροστὰ στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων μὲ πανηγυρικὸ τρόπο ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας-Χρί-στός. «Διὰ τοῦτο ἦλθον ἐγὼ ἐν τῷ ὕδατι βαπτίζων». Ὁ Θεὸς τοῦ εἶχε δῶ-σεῖ καὶ σημάδι γιὰ νὰ ἀναγνωρίσει τὸν Χριστό. «Ὁ πέμψας μὲ βαπτίζειν ἐν ὕδατι, ἐκεῖνος μοὶ εἶπεν· ἐφ’ ὀν ἂν ἴδης τὸ Πνεῦμα καταβαῖνον καὶ μένον ἐπ’ αὐτόν, οὗτος ἐστὶν ὁ βαπτίζων ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ» (Ἰω. 1, 31-33). 

    Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς τιμᾶ τὸ βάπτισμα Ἰωάννου, ὡς μέρος τοῦ θεϊκοῦ σχεδίου γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου. Καὶ τὸ δέχεται ταπεινὰ «ὑπό των τοῦ Προδρόμου χειρῶν» βαπτιζόμενος «ἐν Ἰορδάνῃ». 

 

Πηγή: enromiosini.gr