Περὶ τοῦ γογγυσμοῦ κατὰ τοῦ Θεοῦ
Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας
Τὴν προηγούμενη Κυριακὴ προσπάθησα νὰ ἀποκαλύψω τὸ μεγαλεῖο καὶ τὸ βάθος τοῦ λόγου τοῦ ἀποστόλου Παύλου ποὺ τὸν ἑαυτὸ τοῦ ὀνομάζει σπονδὴ στὴ Θυσία. Σᾶς ἔλεγα γιὰ τὶς ἀμέτρητες συμφορὲς καὶ τὰ βάσανα ποὺ ὑπόφερε σ' ὅλη τὴ ζωή του γιὰ τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ὁ ὁποῖος προσφέρθηκε Θυσία γιὰ τὶς ἁμαρτίες ὅλου του κόσμου. Συμπληρώνοντας αὐτὰ ποὺ σᾶς ἔλεγα τότε, γιὰ τὰ παθήματα τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἀποστόλου, θὰ σᾶς πῶ τώρα καὶ τί ὑπέφερε σὲ μία πόλη τῆς Μακεδονίας, στοὺς Φιλίππους, γιὰ τὸ κήρυγμά του. Μὲ τὴν καταγγελία κάποιων, ποὺ δὲν τοὺς ἄρεσε τὸ κήρυγμά του, οἱ ἄρχοντες τῆς πόλης ἔδωσαν διαταγὴ νὰ τὸν ραβδίσουν καὶ μετὰ τὸν ἔριξαν στὴ φυλακὴ καὶ ἕσφιξαν τὰ πόδια του στὸ τιμωρητικὸ ξύλο. Ἔχασε τότε τὸ θάρρος τοῦ ὁ ἀπόστολος; Ἄρχισε νὰ κλαίει; Ἀσφαλῶς ὄχι. Κατὰ τὰ μεσάνυχτα ὁ Παῦλος μαζὶ μὲ τὸ συνεργάτη του, τὸ Σίλα, ἔψαλαν ψαλμούς, δοξολογώντας τὸ Θεό. Θὰ μποροῦσε ὁ Παῦλος μὲ μία μόνο λέξη νὰ ἀποφύγει τοὺς ραβδισμούς, νὰ βγεῖ ἀπὸ τὴ φυλακὴ καὶ ἀκόμα καὶ νὰ τρομάξει τοὺς ἄρχοντες, ἀρκεῖ νὰ τοὺς ἔλεγε ὅτι εἶναι Ρωμαῖος πολίτης. Ὅμως δὲν τὸ ἔκανε. Προτίμησε τὸν ἐξευτελισμὸ γιὰ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καὶ χαιρόταν μὲ ὅλη τὴν καρδιά του γιὰ τὶς μαστιγώσεις καὶ τὶς πληγές, διότι αὐτὰ συνέβαλαν στὴν ἐπιστροφὴ τοῦ δεσμοφύλακα καὶ τῆς οἰκογένειάς του στὴν πίστη στὸ Χριστό. Νὰ θυμόμαστε πάντα πόσο ἐμεῖς φοβόμαστε τὶς μαστιγώσεις καὶ τὶς πληγὲς ἐνῶ, ἀντίθετα, πόσο ὁ μεγάλος αὐτὸς διάκονος τοῦ Θεοῦ χαιρόταν γι' αὐτά. Χαιρόταν κάθε φορᾶ ποὺ μποροῦσε νὰ γίνει σπονδὴ στὴ Θυσία.
Καὶ στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπὴ διαβάζουμε ἀκόμα πιὸ παράξενο λόγο τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἀπὸ τὴν ἐπιστολή του Πρὸς Κολοσσαεῖς; «Νῦν χαίρω ἐν τοῖς παθήμασί μου ὑπὲρ ὑμῶν καὶ ἀνταναπληρῶ τὰ ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ ἐν τὴ σαρκί μου ὑπὲρ τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὁ ἔστιν ἡ ἐκκλησία» (Κόλ. 1, 24).
Ἀκοῦτε πῶς χτυπᾶ ἢ καρδιὰ τοῦ μεγάλου ἀποστόλου; Ἀκοῦτε πῶς αὐτὸς θεωρεῖ ὅτι ὑστερεῖ σὲ παθήματα ποὺ ὑπομένει γιὰ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι τὸ Σῶμα Του. Ὄχι μόνο χωρὶς καθόλου νὰ γογγύζει, ὑπομένει ὅλα τὰ ἀμέτρητα παθήματα ἀλλὰ διψᾶ καὶ γιὰ περισσότερα. Ώ, Κύριε! Καὶ ἐμεῖς, οἱ ἀδύνατοι χριστιανοί, πόσο φοβόμαστε τοὺς ὀνειδισμούς, τὶς θλίψεις καὶ τὰ παθήματα! Εἶναι δυνατὸν νὰ βρεθεῖ ἔστω καὶ ἕνας μεταξὺ μας ποῦ θὰ ζητοῦσε νὰ πληθυνθοῦν αὐτά; Ἐκεῖνος, ὅμως, διψοῦσε γι' αὐτὰ τὰ παθήματα, γιὰ νὰ μορφωθεῖ ὁ Χριστὸς στὶς καρδιὲς τῶν ἐθνικῶν, στοὺς ὁποίους κήρυττε ἀκούραστα τὸ Εὐαγγέλιο.
Ἂς θυμηθοῦμε καὶ ἕναν ἄλλο λόγο τοῦ μεγάλου Παύλου: «Μιμηταί μου γίνεσθε, καθὼς καγῶ Χριστοῦ» (Α' Κόρ. 11, 1). Νὰ μιμηθοῦν τὸν ἀπόστολο Παῦλο στὴ δίψα του γιὰ τὰ παθήματα τοῦ Χριστοῦ μποροῦν, βέβαια, πολὺ λίγοι ἄνθρωποι, αὐτοὶ ποὺ ἔλαβαν τὰ πλούσια χαρίσματα τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Οἱ ἁπλοὶ ὅμως χριστιανοὶ μποροῦν νὰ εὐαρεστήσουν καὶ αὐτοὶ τὸ Θεὸ καὶ νὰ ἔχουν μισθὸ ἀπ' Αὐτὸν ἀλλὰ μόνο μὲ τὴν ἀγόγγυστη ὑπομονὴ τῶν θλίψεων ποὺ τοὺς στέλνονται ἀπὸ τὸ Θεό. Νὰ θυμόμαστε ὅλοι μας τὰ λόγια του μεγάλου ἀποστόλου Παύλου ἀπὸ τὴν ἐπιστολή του πρὸς Ἑβραίους: «Υἱέ μου, μὴ ὀλιγώρει παιδείας Κυρίου, μηδὲ ἐκλύου ὓπ΄ αὐτοῦ ἐλεγχόμενος, ὂν γὰρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει, μαστιγοὶ δὲ πάντα υἱὸν ὂν παραδέχεται, εἰ παιδείαν ὑπομένετε, ὡς υἱοῖς ὑμὶν προσφέρεται ὁ Θεός· τὶς γὰρ ἐστὶν υἱὸς ὂν οὐ παιδεύει πατήρ; εἰ δὲ χωρὶς ἐστε παιδείας, ἢς μέτοχοι γεγόνασι πάντες, ἄρα νόθοι ἐστὲ καὶ οὒχ υἱοί.» (Εβρ. 12, 5-8).
Συχνὰ ρωτοῦν οἱ ἄνθρωποι γιατί, γιὰ ποιὸ λόγο, Κύριος ὁ Θεὸς τοὺς στέλνει θλίψεις καὶ πολλὲς φορὲς καὶ πολὺ σοβαρὲς δοκιμασίες; Εἶναι πολὺ σημαντικὸ γιὰ τὸν κάθε χριστιανὸ νὰ καταλάβει ὅτι οἱ θλίψεις μᾶς ἀποστέλλονται κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τὸ πάντοτε ἀγαθὸ καὶ σωτήριο. Τὶς περισσότερες φορὲς μάλιστα στέλνονται ὄχι σὰν τιμωρίες, γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἐπαναπροσδιορίσουμε τοὺς δρόμους μας καὶ τὶς καρδιές μας ἢ σὰν ἀπάντηση στὰ αἰτήματα ποὺ ἀπευθύνουμε στὸ Θεό. Οἱ ἄνθρωποι πολλὲς φορὲς περιμένουν ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ πραγματοποιήσει αὐτὰ ποὺ ζητοῦν στὶς προσευχές τους μὲ ἕνα τρόπο ποὺ οἱ ἴδιοι θεωροῦν ὅτι εἶναι ὁ καλύτερος. Ὁ Θεός, ὅμως, συχνὰ ἅπαντα στὶς δεήσεις τους μὲ ἕναν ἐντελῶς διαφορετικὸ τρόπο καὶ ὄχι μ' αὐτὸν ποὺ θὰ ἤθελαν ἢ θὰ φαντάζονταν.
Ἂν ζητᾶνε, γιὰ παράδειγμα, νὰ τοὺς χαρίσει ὁ Θεὸς ταπείνωση, φαντάζονται ὅτι σιγὰ-σιγὰ μέρα μὲ τὴ μέρα ἡ ταπείνωση ὑπὸ τὴν εὐεργετικὴ ἐπίδραση τοῦ Θεοῦ θὰ μεγαλώνει στὶς καρδιές τους. Ὁ Κύριος ὅμως συχνὰ τὸ κάνει μὲ ἕναν διαφορετικὸ τρόπο• τοὺς στέλνει ἕνα ἀπροσδόκητο σκληρὸ χτύπημα τὸ ὁποῖο πληγώνει τὴν ὑπερηφάνεια καὶ τὸν ἐγωισμό τους καὶ τοὺς ταπεινώνει. Συχνὰ ὁ Θεὸς μᾶς στέλνει κάποια ἀσθένεια καὶ ἐμεῖς παραπονιόμαστε καὶ καθόλου δὲν σκεφτόμαστε ὅτι τὶς περισσότερες φορὲς αὐτὴ εἶναι μία μεγάλη εὐεργεσία τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἴσως ἡ ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ στὶς προσευχές μας, μὲ τὶς ὁποῖες τὸν παρακαλοῦμε νὰ δυναμώσει τὴν πίστη μας.
Δὲν γνωρίζετε ὅτι πολλὲς φορὲς ὁ Κύριός μας στέλνει φοβερὲς σωματικὲς ἀσθένειες καὶ πληγώνει τὸ σῶμα μας γιὰ νὰ μᾶς δυναμώσει πνευματικά; Αὐτὸ ἔγινε καὶ μὲ τὸν ὅσιο Ποιμένα τὸν Πολυάθλο, ὁ ὁποῖος ἀσκήτευε στὴ μονὴ τῶν Σπηλαίων καὶ ὅλη τὴ ζωὴ τοῦ βρισκόταν στὸ κρεββάτι τοῦ πόνου ὑποφέροντας ἀπὸ μία ἀθεράπευτη ἀσθένεια καὶ μ' αὐτὸ τὸν τρόπο ἔφτασε στὴν ἁγιότητα. Ἄλλοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι δίνουν μεγάλη σημασία στὰ γήινα ἀγαθά, ζητᾶνε ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ αὐξηθοῦν τὰ πλούτη τους. Καὶ ὁ Κύριος τους ἁπαντὰ μὲ τὴν καταστροφὴ τῶν κτημάτων τους ἢ μὲ πυρκαγιὲς καὶ μ' αὐτὸν τὸν τρόπο τοὺς ἀποστρέφει ἀπὸ τὴν προσκόλληση στὰ γήινα καὶ ἀπὸ τὴ φιλαργυρία καὶ ἔτσι διορθώνει τὶς ἀποκλίσεις τους ἀπὸ τὴ σωστὴ ὁδό, τὴν ὁποία μᾶς διδάσκουν οἱ μακαρισμοί.
Ὁ Θεὸς φέρεται σὲ μᾶς σὰν σὲ πραγματικοὺς υἱούς Του, τοὺς ὁποίους τιμωρεῖ γιὰ τὸ καλό τους. Τὶς θλίψεις ποὺ μᾶς στέλνει ὁ Κύριος ἐμεῖς πρέπει νὰ τὶς ὑποδεχόμαστε ἔτσι ὅπως μᾶς τὸ λέει ὁ ἅγιος ἀπόστολος Πέτρος: «Ταπεινώθητε οὒν ὑπὸ τὴν κραταιὰν χείρα τοῦ Θεοῦ, ἴνα ὑμᾶς ὑψώση ἐν καιρῶ.» (Α' Πετρ. 5, 6). Ἂν δὲν μποροῦμε, παρ' ὅλες τὶς προσπάθειές μας, νὰ κατανοήσουμε γιὰ ποιὸ λόγο μᾶς στέλνονται ἀπὸ τὸ Θεὸ οἱ θλίψεις, τότε ἂς ταπεινωθοῦμε κάτω ἀπὸ τὸ δυνατὸ χέρι τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ μᾶς ἀνυψώσει στὸν κατάλληλο καιρό, γιὰ νὰ καταλάβουμε τοὺς δρόμους Του μὲ τοὺς ὁποίους μᾶς ὁδηγεῖ σ' αὐτὸν τὸ σκοπό. Πρέπει μὲ πολλὴ ταπείνωση καὶ χωρὶς τὸν παραμικρὸ γογγυσμὸ νὰ δεχόμαστε ὅλες τὶς δοκιμασίες καὶ τὶς θλίψεις, ποὺ μᾶς στέλνονται ἀπὸ τὸ Θεό, ἔχοντας τὴν ταπεινὴ πεποίθηση ὅτι μ' αὐτὰ ὁ Θεὸς μᾶς κατευθύνει καὶ ὄχι ὅτι ξεσπᾶ ἐπάνω μας τὴν ὀργή Του. Διότι ὁ ἴδιος διὰ τοῦ στόματος τοῦ προφήτη Ἠσαΐα εἶπε: «Δὲν εἶμαι πιὰ μ' αὐτὸ ὀργισμένος» (Ησ. 27, 4). Ἐνῶ ἐμεῖς, συνήθως, νομίζουμε ὅτι ὁ Κύριος εἶναι ὀργισμένος μαζί μας καὶ γι' αὐτὸ μας στέλνει τὶς θλίψεις. Ὄχι. Πάντοτε νὰ θυμάστε ὅτι στὸ Θεὸ δὲν ὑπάρχει ὀργή. «Ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστὶν» (Α' Ιω. 4, 8). Καὶ ἡ τέλεια ἀγάπη εἶναι ξένη πρὸς τὴν ὁποιαδήποτε ἀδικία.
Ἀλλὰ πολλὲς φορές, ὅταν ὁ Θεὸς μᾶς δίνει ἕνα σοβαρὸ χτύπημα, διὰ τοῦ ὁποίου μᾶς ταπεινώνει γιὰ νὰ μᾶς ὑψώσει ἀργότερα, ἐμεῖς γογγύζουμε κατὰ τοῦ Θεοῦ. Καταλαβαίνετε, ὅμως, πόσο βαριὰ ἁμαρτία εἶναι ὁ γογγυσμὸς κατὰ τοῦ Θεοῦ; Ὅταν γογγύζουμε κατὰ τοῦ Θεοῦ, αὐτὸ σημαίνει ὅτι Τὸν θεωροῦμε ἄδικο, θεωροῦμε ὅτι Αὐτὸς δὲν μᾶς φέρεται σωστὰ καὶ θὰ ἔπρεπε νὰ μᾶς φερθεῖ κατὰ ἕναν διαφορετικὸ τρόπο. Ὅμως δὲν εἶναι βαριὰ ἁμαρτία νὰ κατηγοροῦμε τὸ Θεὸ γιὰ ἀδικία καὶ νὰ Τὸν συκοφαντοῦμε; Βλέπετε, λοιπόν, πόσο βαριὰ ἁμαρτία εἶναι ὁ γογγυσμὸς κατὰ τοῦ Θεοῦ. Γι' αὐτὸ «ἐν φόβω τὸν τῆς παροικίας ὑμῶν χρόνον ἀναστράφητε» (Α' Πέτρ. 1, 17). Πρέπει νὰ προσέχουμε πολὺ τὰ λάθη καὶ τὰ ἐμπόδια στὴν πορεία μας πρὸς τὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ἀλλὰ περισσότερο ἀπ' ὅλα τὰ ἄλλα πρέπει νὰ φοβόμαστε νὰ μὴν παραβαίνουμε τὴ μεγάλη ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ: «Μὴ κρίνετε, ἴνα μὴ κριθῆτε» (Μτ. 7, 1). Καὶ γογγυσμὸς κατὰ τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι μόνο κρίση τοῦ Θεοῦ ἀλλὰ καὶ κατάκρισή Του.
Ἂς ἀφήσουμε τὴν κρίση αὐτὴ σ' ἐκείνους τοὺς δυστυχεῖς ἀνθρώπους ποὺ ἑκούσια καταστρέφουν τὸν ἑαυτό τους. Τοὺς ὁποίους ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν τοὺς διορθώνει οὔτε τοὺς τιμωρεῖ, ἐπειδὴ εἶναι ἀδιόρθωτοι καὶ ἀθεράπευτοι. Ἐμεῖς μόνο νὰ ζητᾶμε τὴν βοήθειά Του γιὰ τὸ δρόμο τῆς σωτηρίας μας, νὰ Τὸν δοξολογοῦμε καὶ νὰ Τὸν τιμοῦμε πάντοτε μαζὶ μὲ τὸν ἄναρχο Πατέρα Του καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Ἀμήν.