Ο Ἃγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός, Ἀρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας.
Τὸ Καλοκαίρι τοῦ 2019, μετὰ ἀπὸ ἐπίσκεψη σὲ ἕνα μοναστήρι, ἡ ἡγουμένη τῆς μονῆς, μᾶς ἔδωσε νὰ προσκυνήσουμε μία εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ τοῦ ἰατροῦ, ὅπου ὑπῆρχε καὶ ἕνα μικρὸ τεμάχιο ἀπὸ τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου. Αὐθόρμητα ρώτησα τὴν ἡγουμένη πὼς ἔφθασε αὐτὴ ἡ εἰκόνα στὰ χέρια της καὶ ἂν θὰ μπορούσαμε ὡς ἐνορία νὰ εἴχαμε καὶ ἐμεῖς μία ἀνάλογη εἰκόνα… Ἡ ἡγουμένη ὁλοπρόθυμα προσφέρθηκε νὰ μεσολαβήσει καὶ νὰ μᾶς βοηθήσει, ὥστε νὰ ἔχουμε καὶ ἐμεῖς μία ἀνάλογη εὐλογία…
Τὸ Φθινόπωρο ἡ ἡγουμένη μὲ ἐνημέρωσε ὅτι ἀπεύθυνε τὸ αἴτημά μας στὸν ἄνθρωπο ποὺ τῆς προσέφερε τὴν εἰκόνα καὶ ὅτι ἐκεῖνος τῆς ὑποσχέθηκε πὼς θὰ ἔκανε τὰ ἀπαραίτητα ὥστε νὰ ἐξασφαλίσει μία εἰκόνα καὶ γιὰ ἐμᾶς…
Ἀρχὲς τοῦ Μαρτίου τοῦ 2020 βρεθήκαμε σὲ μία συνάντηση ὅπου δὲν ἦταν καθόλου βέβαιη ἡ παρουσία μας, ἀφοῦ ἐνημερωθήκαμε τὴν τελευταία στιγμὴ καὶ μὲ πολὺ μεγάλη δυσκολία καταφέραμε νὰ παραστοῦμε ἐκεῖ… Στὴ συνάντηση αὐτὴ ὑπῆρχε κάποιος γνωστός μας ὁ ὁποῖος καὶ μᾶς σύστησε ἕνα φιλικό του ζευγάρι… Μὲ τὴ συζήτηση διαπιστώσαμε ὅτι τὸ ζευγάρι αὐτό ἦταν οἱ ἄνθρωποι ποὺ εἶχαν τὴν εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ γιὰ τὴν ἐνορία μας… μάλιστα μοῦ τὴν παρέδωσαν ἐκείνη τὴ στιγμή, καθὼς τὴν εἶχαν στὸ αὐτοκίνητό τους….
Ἡ εἰκόνα, μὲ τὸ μικρὸ Ἱερὸ Λείψανο τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ τέθηκε πρὸς προσκύνηση τῶν πιστῶν τὴν 15η Μαρτίου 2020, Β’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν… τὴν τελευταία ἡμέρα δηλαδὴ πρὶν τὴν ἐπιβολὴ τῆς καραντίνας γιὰ τὸν καρονοϊό….
Τόσο αὐτό τὸ γεγονός, ὅπως καὶ ὁ τρόπος ποὺ ἦρθε ἡ εὐλογία αὐτὴ στὰ χέρια μας τὸ ἐκλαμβάνουμε ὡς ἕνα θαῦμα τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ, ἂν ἀναλογιστεῖ κανεὶς ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ λάθος θὰ ἔδιναν τὴν εἰκόνα ἀλλοῦ….
Ὁ βίος[1]
Ὁ Ἅγιος ἀρχιεπίσκοπος Λουκᾶς, κατὰ κόσμον Βαλεντὶν τοῦ Φέλιξ Βόινο - Γιασενέτσκι, γεννήθηκε στὶς 14/27 Ἀπριλίου 1877 μ.Χ. στὸ Κέρτς τῆς χερσονήσου τῆς Κριμαίας. Τὸ οἰκογενειακὸ περιβάλλον μέσα στὸ ὁποῖο μεγάλωσε ἦταν ἰδιόμορφο καθὼς ὁ πατέρας του ἦταν Ρωμαιοκαθολικὸς ἐνῶ ἡ μητέρα του, ἂν καὶ ὀρθόδοξη, περιοριζόταν σὲ καλὲς πράξεις χωρὶς νὰ συμμετέχει ἐνεργὰ στὴ λατρευτικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Πολὺ νωρὶς μετακομίζουν στὸ Κίεβο.
Στὸ Κίεβο ὁ Βαλεντὶν ἀποφασίζει νὰ σπουδάσει Ἰατρική. Παίρνει τὸ πτυχίο του τὸ 1903 μ.Χ. καὶ παρακολουθεῖ μαθήματα ὀφθαλμολογίας.
Τὸ 1904 μ.Χ., μὲ τὸ ξέσπασμα τοῦ Ρωσο - Ἰαπωνικοῦ πολέμου, βρέθηκε στὴν Ἄπω Ἀνατολή, ὅπου ἐργάστηκε ὡς χειρουργὸς μὲ μεγάλη ἐπιτυχία. Ἐκεῖ συναντήθηκε καὶ μὲ τὴν Ἄννα Βασιλίεβνα Λάνσκαγια, τὴ μέλλουσα σύζυγό του, μὲ τὴν ὁποία ἀπέκτησε τέσσερα παιδιά. Μετὰ τὸ τέλος του πολέμου ἐργάζεται σὲ διάφορα ἐπαρχιακὰ νοσοκομεῖα. Οἱ ἐπιτυχίες του εἶναι τόσες πολλὲς ποὺ ἡ φήμη του ἐξαπλώνεται γρήγορα καὶ ἀσθενεῖς καταφθάνουν ἀπὸ παντοῦ. Τὴν ἴδια ἐποχὴ μελετᾶ σχετικὰ μὲ τὴν τοπικὴ ἀναισθησία καὶ συντάσσει ἐπιστημονικὰ ἄρθρα. Διαπρέπει στὶς ἐγχειρήσεις τῶν ὀφθαλμῶν καὶ ἀποφασίζει νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ τὴ θεραπεία τῶν πυογόνων λοιμώξεων.
Τὸ 1917 μ.Χ. ὁ Βαλεντὶν ἐκλέγεται καθηγητὴς στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Τασκένδης. Ἡ ρωσικὴ ἐπανάσταση εἶχε ἤδη ἀρχίσει καὶ ἡ ἐκκλησία βρέθηκε στὸ στόχαστρο τῶν Μπολσεβίκων. Ἡ κατάσταση εἶχε ξεφύγει ἀπὸ κάθε ἔλεγχο. Τότε ὁ Βαλεντὶν συνελήφθη γιὰ πρώτη φορά. Αἰτία ἦταν ἡ συκοφαντία ἑνὸς νοσοκόμου. Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύφθηκε ἡ ἀλήθεια καὶ ὁ γιατρὸς ἀφέθηκε ἐλεύθερος. Ἡ περιπέτεια αὐτὴ ὅμως, παρὰ τὸ αἴσιο τέλος της, ἀναστάτωσε τὴν Ἄννα, ἡ ὁποία ἔπασχε ἤδη ἀπὸ φυματίωση, καὶ ἡ ὑγεία της ἐπιδεινώθηκε σὲ βαθμὸ ποὺ λίγες ἡμέρες ἀργότερα ὑπέκυψε. Μετὰ τὸν θάνατό της ὁ γιατρὸς ἐμπιστεύτηκε τὰ παιδιά του στὴ Σοφία Σεργκέγεβνα, μία πιστὴ νοσοκόμα, ἡ ὁποία τοὺς στάθηκε σὰν δεύτερη μητέρα γιὰ πολλὰ χρόνια.
Ὁ Βαλεντὶν ἦταν πολὺ πιστὸς καὶ αὐτὸ ἦταν ἔκδηλο στὸν τρόπο ποὺ ἐργαζόταν. Τὸ ἀποτέλεσμα ἦταν νὰ δημιουργηθοῦν οἱ πρῶτες ἀντιδράσεις ἀπὸ τοὺς ἐκπροσώπους τοῦ ἀθεϊστικοῦ καθεστῶτος. Στὸ μεταξὺ στοὺς διωγμοὺς προστίθεται καὶ ἡ πληγὴ τῆς «ζώσης ἐκκλησίας» ποὺ σκοπὸ εἶχε νὰ ὑπηρετήσει τὰ συμφέροντα τοῦ κράτους διαιρώντας τοὺς κληρικοὺς καὶ τοὺς πιστούς, καὶ νὰ τοὺς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ πίστη.
Σ' αὐτὴ τὴν ἐποχὴ τῶν δοκιμασιῶν γιὰ τὴν Ἐκκλησία, ὁ γιατρὸς συμμετεῖχε ἐνεργὰ στὴ ζωὴ τῆς ἐκκλησίας. Ὅταν κατηγορήθηκε ὁ ἀρχιεπίσκοπος Τασκένδης καὶ Τουρκεστᾶν Ἰννοκέντιος ἀπὸ τοὺς σχισματικούς, ὁ γιατρὸς ὑπερασπίστηκε μὲ σθένος τὴν κανονικὴ τάξη. Ὁ ἀρχιεπίσκοπος Ἰννοκέντιος, ἐντυπωσιασμένος ἀπὸ τὴν παρρησία τοῦ Βαλεντίν, τοῦ προτείνει νὰ γίνει ἱερέας. Πράγματι, ἡ χειροτονία του σὲ διάκονο ἔγινε στὶς 26 Ἰανουαρίου 1921 μ.Χ. καὶ μία ἑβδομάδα ἀργότερα χειροτονήθηκε πρεσβύτερος.
Τὸ καλοκαίρι τοῦ 1923 μ.Χ. ἡ «ζῶσα ἐκκλησία» κάνει τὴν ἐπίθεσή της καὶ ἐκτοπίζει τὸν ἐπίσκοπο Ἰννοκέντιο. Ὁ κλῆρος καὶ ὁ λαὸς τῆς Τασκένδης, ὄντας στὸ ἔλεος τῶν σχισματικῶν, ἐκλέγουν στὴ θέση τοῦ ἐπισκόπου τὸν π. Βαλεντὶν Βόινο - Γιασενέτσκι. Ἡ κουρά του σὲ μοναχὸ ἔγινε κρυφὰ στὸ σπίτι τοῦ ἱερέα - καθηγητῆ. Καταλληλότερο ὄνομα γιὰ τὸ νέο ἐπίσκοπο κρίθηκε ἐκεῖνο τοῦ ἀποστόλου, εὐαγγελιστῆ, ἁγιογράφου καὶ ἰατροῦ Λουκᾶ. Στὴ συνέχεια, ταξίδεψε ὡς Πεντζικὲντ γιὰ νὰ χειροτονηθεῖ ἐπίσκοπος.
Τὸ γεγονὸς αὐτὸ δὲν πέρασε ἀπαρατήρητο καὶ πολὺ σύντομα ὁ ἐπίσκοπος Λουκᾶς συνελήφθη. Κατηγορήθηκε γιὰ προδοσία καὶ φυλακίστηκε. Στὴ φυλακὴ εἶχε τὴν εὐκαιρία νὰ ὁλοκληρώσει καὶ τὸ σύγγραμμά του: «Δοκίμια γιὰ τὴν χειρουργικὴ τῶν πυογόνων λοιμώξεων», τὸ ὁποῖο ὅμως δὲν ἐκδόθηκε γιὰ πολλὰ χρόνια, παρόλη τὴ σημασία του γιὰ τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη, ἐπειδὴ ὁ συγγραφέας ἐπέμεινε νὰ γραφεῖ στὸ ἐξώφυλλο τὸ ἀρχιερατικό του ἀξίωμα.
Στὸ διάστημα τῆς ἀπουσίας του οἱ ἐκπρόσωποι τῆς «ζώσης ἐκκλησίας» κατέλαβαν τὶς ἐκκλησίες, μὰ ὁ λαός, πιστὸς στὶς συμβουλὲς τοῦ ποιμένα του, ἀπεῖχε ἀπὸ τοὺς ναούς. Λόγω τῆς μεγάλης του ἐπιρροῆς οἱ ὑπεύθυνοί της G.P.U. («Κρατικὴ Πολιτικὴ Διεύθυνση») ἀποφάσισαν νὰ ἀπομακρύνουν τὸν ἐπίσκοπο Λουκᾶ ἀπὸ τὴν Τασκένδη. Τὴν ὥρα τῆς ἀποχώρησής του πλῆθος κόσμου στάθηκε στὶς γραμμὲς τοῦ τρένου προκειμένου νὰ ἐμποδίσει τὴν ἀναχώρηση. Ὁ κόσμος ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ τὶς ἀστυνομικὲς δυνάμεις καὶ ὁ ἐπίσκοπος Λουκᾶς πῆρε τὸν μακρὺ καὶ βασανιστικὸ δρόμο τῆς ἐξορίας.
Φυλακίζεται κάτω ἀπὸ ἄθλιες συνθῆκες στὴ Μόσχα. Ἐκεῖ διαπιστώνει τὰ πρῶτα συμπτώματα καρδιακῆς ἀνεπάρκειας ποὺ θὰ τὸν συνοδεύσει σὲ ὅλη του τὴ ζωή. Παρόλες τὶς κακουχίες, ἡ συμπεριφορὰ τοῦ ἐπισκόπου ἀπέναντι σὲ ὅλους τους κρατουμένους προκαλοῦσε τὸ σεβασμὸ ἀκόμη καὶ τῶν πιὸ ἀρνητικῶν.
Ἐνῶ οἱ γιατροὶ βεβαίωναν πὼς ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας του δὲν τὸ ἐπιτρέπει, ὁ ἐπίσκοπος Λουκᾶς ἀναχώρησε ἐξόριστος γιὰ τὴ Σιβηρία. Τὸ καθεστὼς τὸν ἐγκαθιστᾶ στὴν πόλη Γενισέισκ, γιὰ νὰ τὸν στείλει ἀργότερα ἀκόμη 2000 χλμ μακρύτερα στὴν πόλη Τουρουχάνσκ. Καὶ στὸ νέο τόπο τῆς ἐξορίας δὲν ἀρνήθηκε νὰ προσφέρει τὶς ὑπηρεσίες του σὲ ὅσους τὶς χρειάζονταν, παρόλες τὶς ἀντίξοες συνθῆκες. Ὁ λαὸς τοῦ Τουρουχὰνσκ τὸν περιέβαλλε μὲ πολὺ ἀγάπη καὶ σεβασμό. Αὐτὸ ἦταν ἀρκετὸ γιὰ τοὺς ἀθέους ποὺ σχεδίασαν νέα ἐξορία γιὰ τὸν ἐπίσκοπο - γιατρό, αὐτὴ τὴ φορὰ τὸν ἔστειλαν πέρα ἀπὸ τὸν ἀρκτικὸ κύκλο, στὸ χωριὸ Πλάχινο, ὅπου κατὰ τὸ χειμερινὸ ἡλιοστάσιο ὁ ἥλιος δὲν ἀνατέλλει. Ἡ ὑγεία τοῦ ἐπισκόπου εἶχε ἐπιδεινωθεῖ καὶ μία τέτοια ἐξορία ἦταν πολὺ ἐπικίνδυνη γιὰ τὴ ζωή του. Αὐτὸς ἦταν καὶ ὁ σκοπὸς τῶν διωκτῶν του. Ἐκεῖ, στὸ Πλάχινο, ὑπέφερε τὰ πάνδεινα, τόσο λόγῳ τῶν καιρικῶν συνθηκῶν, ὅσο καὶ λόγῳ τῆς ἀντιμετώπισης ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς περιοχῆς. Εὐτυχῶς, δύο μῆνες ἀργότερα, μὲ αἰτία τὸ θάνατο ἑνὸς ἀγρότη οἱ κάτοικοι τοῦ Τουρουχὰνσκ ξεσηκώθηκαν καὶ ἀπαίτησαν τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ ἐπισκόπου. Οἱ ἀρχὲς δὲν εἶχαν ἄλλη ἐπιλογὴ παρὰ νὰ ὑποχωρήσουν. Ἔτσι ὁ ἐπίσκοπος Λουκᾶς, ποὺ ἀπὸ ὅραμα εἶχε εἰδοποιηθεῖ γιὰ τὸ πέρας τῆς δοκιμασίας του, ἐπέστρεψε στὸ Τουρουχὰνσκ καὶ συνέχισε ἀπερίσπαστος τὶς ἀσχολίες του γιὰ ὀκτὼ ἀκόμη μῆνες, μέχρι, δηλαδή, τὸ τέλος τῆς ἐξορίας του.
Παρόλες τὶς δυσκολίες ποὺ ἀντιμετώπισε, δὲν ξέχασε ποτὲ τὰ παιδιά του καὶ ἐπικοινωνοῦσε μαζί τους ὅσο πιὸ συχνὰ μποροῦσε.
Στὸ Κρασνογιὰρσκ παρουσιάζεται στὴ G.P.U. γιὰ ἀνάκριση. Ἐκεῖ ὁ βοηθὸς τοῦ διοικητῆ ἀνακοίνωσε στὸν ἐπίσκοπο πὼς μποροῦσε νὰ πάει ὅπου ἤθελε, ἦταν ἐλεύθερος. Ὅπως ἦταν φυσικὸ ὁ ἐπίσκοπος ξεκίνησε γιὰ τὴν Τασκένδη. Δυστυχῶς ἐκεῖ ἀντιμετωπίζει τὶς συκοφαντίες ἀκόμη καὶ συνεργατῶν του, γεγονὸς ποὺ τὸν ὁδήγησε σὲ παραίτηση ἀπὸ τὴν ἕδρα τοῦ ἐπισκόπου.
Στὴν Τασκένδη συνεχίζει τὶς φιλανθρωπίες του, μὰ οἱ ἀντίπαλοί του δὲν ἔπαψαν νὰ ψάχνουν εὐκαιρία γιὰ νὰ τὸν διώξουν.
Ἡ ἀφορμὴ δὲν ἄργησε νὰ βρεθεῖ καὶ ὁ ἐπίσκοπος βρέθηκε πάλι ὑπόλογος ἀπέναντι στὰ κομματικὰ στελέχη. Ὁ σκοπὸς αὐτὴ τὴ φορὰ ἦταν νὰ τὸν ἀναγκάσουν νὰ παραιτηθεῖ ἀπὸ τὸ ἱερό του ἀξίωμα. Μετὰ ἀπὸ ἐξαντλητικὲς ἀνακρίσεις καὶ ἀπεργίες πείνας καὶ ἀφοῦ πέρασε ἕνα ὁλόκληρο χρόνο στὴ φυλακή, ὁ ἐπίσκοπος, ἐξορίστηκε γιὰ μία ἀκόμη φορᾶ στὴ Βόρεια Ρωσία. Οἱ δραστηριότητές του ἐκεῖ ἐνόχλησαν ὄχι μόνο τὶς ἀρχὲς ἀλλὰ καὶ τοὺς κατοίκους. Σύντομα ἕνα σοβαρὸ πρόβλημα ὑγείας τὸν ἀνάγκασε νὰ πάει στὸ Λένινγκραντ.
Μετὰ τὴν ἀνάρρωσή του πέρασε μία μακρὰ περίοδο δοκιμασιῶν καὶ περιπλανήσεων. Οἱ ἐκπρόσωποι τοῦ Κόμματος πιέζουν τὸν ἐπίσκοπο νὰ ἐγκαταλείψει τὴν ἱερωσύνη. Στὴν περίοδο αὐτὴ τῆς πνευματικῆς δοκιμασίας ἀρχίζει νὰ χάνει τὴν ὅραση ἀπὸ τὸ ἀριστερὸ μάτι λόγῳ ἀποκόλλησης τοῦ ἀμφιβληστροειδοῦς χιτώνα. Ἐπίσης, τὰ «Δοκίμια γιὰ τὴ χειρουργικὴ τῶν πυογόνων λοιμώξεων» ἐκδίδονται χωρὶς νὰ ἀναγραφεῖ τὸ ἀξίωμά του. Ἐν καιρῷ ἐπανακτᾶ τὴν ἐσωτερικὴ γαλήνη, ποὺ εἶχε στερηθεῖ, καὶ περνᾶ δύο χρόνια ἠρεμίας καὶ εἰρήνης κοντὰ στὰ παιδιά του.
Ὁ ἐπίσκοπος Λουκᾶς ἦταν 60 ἐτῶν, ὅταν συνελήφθη γιὰ τέταρτη φορά. Ἀπὸ τὸ φάκελο ποὺ διατηροῦσαν στὴν Ἀσφάλεια, μποροῦμε νὰ γνωρίζουμε τὶς δραστηριότητές του. Ἐνῶ ἀπὸ τοὺς ἀσθενεῖς του δὲν ἔπαιρνε ποτὲ χρήματα, ἔδινε καὶ τὸ μισθό του σὲ ἀγαθοεργίες, δηλαδὴ βοηθοῦσε ὅσους φτωχούς, ἄπορους καὶ ἐξόριστους ἀνθρώπους τύχαινε νὰ γνωρίζει. Οἱ φιλανθρωπικὲς ἐνέργειές του ἐνόχλησαν καὶ πάλι τὸ καθεστὼς ποὺ τὸν συνέλαβε ἐκ νέου καὶ τὸν ὁδήγησε στὴ Σιβηρία.
Ὅταν στὶς 21 Ἰουνίου 1941 μ.Χ. τὰ χιτλερικὰ στρατεύματα μπαίνουν στὴ Ρωσία, ὁ ἐπίσκοπος - γιατρός, ἂν καὶ ἐξόριστος, προσφέρεται ἐθελοντικὰ νὰ ἐργαστεῖ γιὰ τὴ θεραπεία τῶν τραυματιῶν. Τὰ Κόμμα ἀναγνωρίζει τὴν ἀξία του ὡς γιατροῦ καὶ τὸν διορίζει ἀρχίατρο τοῦ στρατιωτικοῦ νοσοκομείου καὶ σύμβουλο ὅλων τῶν νοσοκομείων τῆς περιοχῆς. Παρόλα αὐτὰ οἱ συνθῆκες εἶναι οἰκτρὲς ἐνῶ παράλληλα δὲν τοῦ ἀναγνωρίζουν κανένα πολιτικὸ δικαίωμα.
Τὴν Ἄνοιξη τοῦ 1942 μ.Χ. ἀλλάζει ἡ στάση τῆς πολιτείας ἀπέναντι στὸν ἴδιο, ἀλλὰ καὶ ἀπέναντι στὴν Ἐκκλησία. Σὲ ὅλη τὴν ἐπικράτεια τῆς Ρωσίας ἀνοίγουν ἐκκλησίες καὶ ὁ λαὸς βρίσκει καταφύγιο στοὺς ναοὺς ἀπὸ τὴν παραφροσύνη τοῦ πολέμου. Γιὰ νὰ καλυφθοῦν οἱ ὑπάρχουσες ἀνάγκες ὁ ἐπίσκοπος Λουκᾶς προάγεται σὲ ἀρχιεπίσκοπο Κρασνογιάρσκ.
Οἱ Γερμανοὶ ὑποχωροῦν καὶ ὁ ἀρχιεπίσκοπος μεταφέρεται δυτικότερα, στὸ Ταμπώφ. Ἐκείνη τὴν ἐποχὴ εἶναι ὑπεύθυνος γιὰ 150 στρατιωτικὰ νοσοκομεῖα. Ἡ Ἐκκλησία γιὰ νὰ τὸν διευκολύνει τὸν μεταθέτει στὴν Ἀρχιεπισκοπὴ Ταμπὼφ καὶ Μιτσούρινσκ.
Τὸ 1946 μ.Χ. ὁ ἀρχιεπίσκοπος Λουκᾶς βραβεύθηκε μὲ τὸ βραβεῖο Στάλιν γιὰ τὴν ἡρωικὴ ἐργασία του στὸν Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, καὶ γιὰ τὴν μεγάλη προσφορά του στὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη.
Στὰ 70 του χρόνια γίνεται ἀρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας. Ἐκεῖ τὸ ἔργο του εἶναι δύσκολο. Ἡ φτώχεια ἔχει πάρει τέτοιες διαστάσεις ποὺ ἀναγκάζεται νὰ ταΐζει καθημερινά, στὸ σπίτι του, τοὺς ἄπορούς της περιοχῆς. Στρέφει τὸ ἐνδιαφέρον του στὴν ἐκκλησιαστικὴ ζωή, καθὼς τὸν ἀποκλείουν ἀπὸ κάθε ἐπιστημονικὸ συνέδριο. Κάνει ὑπεράνθρωπες προσπάθειες γιὰ νὰ ἀνοίξουν ἐκκλησίες. Ταυτόχρονα προσπαθεῖ νὰ πατάξει τὴν ἀμέλεια καὶ τὴν ἀδιαφορία τῶν ἱερέων τονίζοντας πὼς πρέπει οἱ ἴδιοι νὰ ἀποτελοῦν παράδειγμα πρὸς μίμηση γιὰ τοὺς πιστούς. Παράλληλα ἐξασκεῖ τὸ ἔργο τοῦ ἰατροῦ προσφέροντας ἀναργύρως τὶς ὑπηρεσίες του στὸν πάσχοντα ἄνθρωπο. Ἀκολουθώντας τὸ ὑπόδειγμα τοῦ Θεανθρώπου ὅλη του τὴ ζωὴ «διῆλθεν εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος».
Μὲ τὴ βελτίωση στὶς σχέσεις Ἐκκλησίας - Κράτους ὁ ἀρχιεπίσκοπος βρίσκει τὴν εὐκαιρία νὰ ἐπιστρέψει στὴν ἀγαπημένη του ἀσχολία, δηλαδὴ τὸ κήρυγμα. «Θεωρῶ βασικὸ ἀρχιερατικό μου καθῆκον νὰ κηρύττω παντοῦ καὶ πάντα τὸ Χριστό». Σημειώνει ὁ ἴδιος. Ἀπὸ τὰ κηρύγματά του καταγράφηκαν περίπου 750, τὰ ὁποία ἀποτέλεσαν 12 τόμους (4500 σελίδες), καὶ ἔχουν χαρακτηριστεῖ «ἐξαιρετικὸ φαινόμενο στὴ σύγχρονη ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ καὶ θεολογία».
Τὴν Ἄνοιξη τοῦ 1952 ἐπιδεινώνεται ἡ ὅρασή του, ἐνῶ στὶς ἀρχὲς τοῦ 1956 τυφλώνεται ὁριστικά.
Τὸ 1953 μ.Χ. τὸν Στάλιν διαδέχεται ὁ Νικήτας Κρουτσώφ, ὁ ὁποῖος ξεκίνησε νέο κύμα διωγμῶν κατὰ τῆς Ἐκκλησίας ποὺ κορυφώνονται τὸ 1959 μ.Χ. Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος μεριμνᾶ γιὰ τὸ ποίμνιό του καὶ προσπαθεῖ νὰ τοῦ δώσει κουράγιο.
Ἐκείνη τὴν ἐποχὴ γράφει στὸ μεγαλύτερο γιὸ τὸ Μιχαήλ: «Εἶναι ὅλο καὶ πιὸ δύσκολο νὰ διευθύνει κανεὶς τὶς ὑποθέσεις τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ ἐκκλησίες κλείνουν ἡ μία μετὰ τὴν ἄλλη, δὲν ὑπάρχουν ἱερεῖς καὶ ὁ ἀριθμὸς τους ὅλο καὶ ἐλαττώνεται...Κατὰ τόπους ἡ ἀντίδραση φτάνει μέχρι ἐξεγέρσεως κατὰ τῆς ἀρχιερατικῆς ἐξουσίας μου. Δὲν μπορῶ νὰ τὸ ὑποφέρω στὰ ὀγδόντα μου χρόνια. Ἀλλὰ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου, συνεχίζω τὸ δύσκολο ἔργο μου».
Ἡ ἀγάπη τοῦ κόσμου πρὸς τὸν ἀρχιεπίσκοπο Λουκᾶ ἦταν ἔκδηλη. Ἀκόμα καὶ ἀλλόθρησκοι ἡ ἄπιστοι τὸν ἔβλεπαν μὲ σεβασμό.
Ὁ ἀρχιεπίσκοπος εἶναι ἤδη 84 ἐτῶν. Διαισθάνεται πὼς τὸ τέλος του πλησιάζει. Τὰ Χριστούγεννα τοῦ 1960 μ.Χ. λειτουργεῖ γιὰ τελευταία φορὰ καὶ γιὰ τὸν καιρὸ ποὺ ἀπομένει, περιορίζεται στὸ νὰ κηρύττει. Τελικὰ τὴν Κυριακὴ 11 Ἰουνίου 1961 μ.Χ., ἡμέρα ποὺ γιορτάζουν οἱ Ἅγιοι Πάντες τῆς Ἁγίας Ρωσίας, κοιμήθηκε ὁ ἀρχιεπίσκοπος - γιατρὸς Λουκᾶς Βόινο - Γιασενέτσκι. Παρὰ τὴν ἔντονη ἀντίδραση τῶν Κομματικῶν, ἡ κηδεία τοῦ ἀρχιεπισκόπου μετατράπηκε σὲ λαϊκὴ ἐπανάσταση. Ἡ Ε.Π. Λέικφελντ περιγράφει: «Οἱ δρόμοι πλημμύρησαν ἀπὸ γυναικοῦλες μὲ ἄσπρα μαντίλια στὰ κεφάλια. Προχώρησαν σιγὰ - σιγὰ μπροστὰ ἀπὸ τὴ σορὸ τοῦ Δεσπότη. Ἀκόμη καὶ οἱ γερόντισσες δὲν πήγαιναν πίσω. Τρεῖς σειρὲς τεντωμένων χεριῶν λὲς καὶ ὁδηγοῦσαν τὸ αὐτοκίνητο. Ὁ δρόμος μέχρι καὶ τὸ κοιμητήριο ἦταν στρωμένος μὲ τριαντάφυλλα. Καὶ μέχρι τὴν πόρτα τοῦ κοιμητηρίου ἀκουγόταν πάνω ἀπὸ τὰ κεφάλια μὲ τὰ ἄσπρα μαντίλια, ὁ ὕμνος: «Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς». Ὅ,τι καὶ νὰ ἔλεγαν σὲ αὐτὸ τὸ πλῆθος, ὅσο κι' ἂν προσπαθοῦσαν νὰ τοὺς κάνουν νὰ σιωπήσουν, ἡ ἀπάντηση ἦταν μία, κηδεύουμε τὸν ἀρχιεπίσκοπό μας».
Τὸ Νοέμβριο τοῦ 1995 μ.Χ. ἀνακηρύχτηκε ἅγιος ἀπὸ τὴν Οὐκρανικὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Στὶς 17 Μαρτίου 1996 μ.Χ. ἔγινε μὲ ἐπισημότητα ἡ ἀνακομιδὴ τῶν λειψάνων του, ποὺ τέθηκαν γιὰ λαϊκὸ προσκύνημα στὸ ναὸ τοῦ κοιμητηρίου, ἀφιερωμένο στὴ μνήμη τῶν Ἁγίων Πάντων. Τὰ λείψανά του ἐξέπεμπαν μιὰν ἄρρητη εὐωδία, ἐνῶ πολλοὶ ἀσθενεῖς θεραπεύτηκαν θαυματουργικά. Τρεῖς μέρες ἀργότερα, στὶς 20 Μαρτίου 1996 μ.Χ., τὰ λείψανά του μεταφέρθηκαν στὸν Ι. Ναὸ Ἄγ. Τριάδος. Ἡ μνήμη τοῦ ὁρίστηκε νὰ τιμᾶται στὶς 11 Ἰουνίου ἐπέτειο τῆς κοίμησής του.
Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Λουκᾶ τοῦ Ἰατροῦ
Ἦχος πλ. αʹ. Τὸν συνάναρχον Λόγον
Ἰατρὸν καὶ ποιμένα, Λουκᾶν τιμήσωμεν, Συμφερουπόλεως ποίμνης, Ἀρχιερέα λαμπρόν, τὸν βαστάσαντα Χριστοῦ τὰ θεῖα στίγματα, τάς ἐξορίας τὰ δεινά, ἐγκλεισμοὺς ἐν φυλακαῖς, τάς θλίψεις καὶ τὰ ὀνείδη, τὸν ἐπ᾿ ἐσχάτων φανέντα, ἐν τῇ Ῥωσίᾳ νέον Ἅγιον.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Συμφερουπόλεως Λουκᾶν τὸν ἀρχιποίμενα, καὶ ἰατρὸν τὸν ἐπιστήμονα τὸν ἄριστον, οἱ φιλάγιοι ὑμνήσωμεν ἐγκαρδίως· ἐν Ῥωσίᾳ γὰρ βιώσας ὥσπερ ἄγγελος, ὡμολόγησε Χριστοῦ τὸ θεῖον ὄνομα· διὸο κράζομεν· Χαίροις πάτερ ἀοίδιμε.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις τῆς Ῥωσίας νέος βλαστός, καὶ τῶν ἀκεστόρων ὁ προστάτης και βοηθός, χαίροις Ἐκκλησίας Χριστοῦ ὁ ἱεράρχης, Λουκᾶ ποιμήν θεόφρον, ἀξιοτίμητε.
Θαύματα Ἁγίου Λουκᾶ τοῦ Ἰατρού
1) «Ὀνομάζομαι Χριστίνα Μ., εἶμαι κάτοικος Καβάλας καὶ 38 ἐτῶν, παντρεμένη καὶ μητέρα δύο ἀγοριῶν, δεκατριῶν καὶ ὀχτὼ ἐτῶν. Θα ἤθελα νὰ μοιραστῶ μαζί σας μία ἱστορία, ἕνα βίωμά μου, ἕνα θαῦμα...
Ἀπὸ μικρὴ εἶχα θέματα ὑγείας. Στὸ γυμνάσιο εἶχα προβλήματα μὲ τὰ γόνατα. Δουλεύοντας ὡς κομμώτρια (20 ἐτῶν) μοῦ παρουσιάστηκε Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα. Μετὰ τὴ πρώτη ἐγκυμοσύνη (25 ἐτῶν) ἄρχισαν τὰ μεγάλα προβλήματα. Ὀστεοαρθρίτιδα, ἱερολαγονίτιδα, τενοντίτιδες σὲ πολλὰ μέρη τοῦ σώματος, σπονδυλαρθρίτιδα, ὑποθυρεοειδισμὸς …
Μέσα στὰ ἑπόμενα δέκα χρόνια καὶ μετὰ ἀπὸ τὴ δεύτερη ἐγκυμοσύνη ἡ κατάσταση τῆς ὑγείας μου εἶχε χειροτερέψει αἰσθητά, ἐνῶ τὰ τελευταία τρία χρόνια ἤμουν πλέον ἔνα «κινητὸ φαρμακεῖο»: ἐνέσεις, παυσίπονα, ἀντιφλεγμονώδη καὶ ὅτι ἄλλο ὑπῆρχε γιὰ τὴν καταπολέμηση τῶν πόνων ἦταν πλέον στὸ καθημερινό μου διαιτολόγιο. Καὶ ἐπιπλέον, σὲ καθημερινὴ βάση, γκρίνια, κλάμα, νεῦρα.
Τὰ Χριστούγεννα τοῦ 2013 ἐπισκεύτηκα νευροχειρουργὸ, ἀφοῦ ὅλες οἱ ἐνδείξεις καὶ οἱ κλινικὲς ἐξετάσεις ἔδειχναν κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου. Πίστευα πὼς μὲ τὴν ἐγχείρηση θὰ γινόμουν καλά! Ὅταν, ὅμως, ὁ γιατρὸς εἶδε τὴν μαγνητικὴ τομογραφία, ἀποφάνθηκε πὼς ἡ κήλη ἦταν τόσο μικρή, ὥστε καὶ ἐὰν μὲ χειρουργοῦσε τὸ πρόβλημα δὲν θὰ περνοῦσε. Μοῦ πρότεινε μάλιστα νὰ ψάξω ἀλλοῦ νὰ βρῶ τί εἶχα. Τρελάθηκα, πίστεψα πὼς ἤμουν κατὰ φαντασία ἀσθενής, ἔκλαιγα γιὰ δύο μέρες συνέχεια… Ψάχνοντας στὸ διαδίκτυο γιὰ νὰ βρῶ κάποια ἄκρη, ἔπεσα σὲ μία φράση τὴν ὅποια μου εἶχαν ἀναφέρει δύο γιατροὶ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς ποὺ εἶχα ἐπισκεφτεῖ: ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑΣ. Μελετώντας τὰ συμπτώματα τοῦ συνδρόμου αὐτοῦ, κατέληξα ὅτι τὰ εἶχα ὅλα! Πόνοι στοὺς μύες, σὲ ἀρθρώσεις, ἀϋπνία, κατάθλιψη… πονοῦσα παντοῦ… Ἐκεῖνο τὸ διάστημα ἄρχισα νὰ διαβάζω γιὰ τὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου Λούκα τοῦ Ἰατροῦ, ἀπὸ ἕνα βιβλίο πού μου εἶχε φέρει ὁ σύζυγός μου ἀπὸ τὸ Ἅγιο Ὀρός. Τότε ἦταν ποὺ εἶχα τὶς πρῶτες ἐνδείξεις ὅτι ὁ Ἅγιος ἦταν καὶ εἶναι κοντά μου.
Ἕνα βράδυ, διαβάζοντας ἕνα ἀπὸ τὰ θαύματά του καὶ ἔχοντας φτάσει στὴ μέση του κείμενου, ἄρχισα νὰ νυστάζω καὶ καθὼς εἶχα ἔλλειψη ὕπνου, ἄφησα τὸ βιβλίο στὴν ἄκρη καὶ προσπάθησα νὰ κοιμηθῶ. Μάταια ὅμως. Εἲχα μία ἔντονη αἴσθηση ὅτι κάτι εὐωδίαζε μέσα στὸ δωμάτιο τὸ ὁποῖο μύριζα μόνο ἐγώ! Ὅταν συνειδητοποίησα ὅτι ἡ μυρωδιὰ ἦταν «μύρο», πῆρα τὸ βιβλίο καὶ συνέχισα τὸ διάβασμα. Ἡ εὐωδία ἔφυγε μόλις τελείωσα τὴν ἀνάγνωση τοῦ θαύματος!
Μέχρι τὸ Πάσχα τοῦ 2014 οἱ πόνοι εἶχαν γίνει ἀφόρητοι. Δὲν κοιμόμουν, δὲν ὁδηγοῦσα, δὲν μαγείρευα, δέν… καὶ τὸ χειρότερο ὅλων ἦταν ὅτι δὲν μποροῦσα νὰ ἀγκαλιάσω τὰ παιδία μου, καθὼς ἡ κάθε ἐπαφὴ μαζί τους ἦταν ἐπώδυνη. Πονοῦσα πολὺ καὶ ἔκλαιγα συνέχεια…
Δὲν ἄντεχα ἄλλο αὔτην τὴν κατάσταση, ἔτσι ἀποφασίσαμε μὲ τὸν γιατρό μου νὰ κάνω μία σειρὰ ἐνέσεων, οἱ ὁποῖες ὅμως ἔχουν πάρα πολλὲς καὶ σοβαρὲς παρενέργειες καὶ μπορεῖ νὰ ἐπιφέρουν ἀκόμη καὶ καρκίνο. Ἐν ὄψη λοιπὸν αὐτῆς τῆς θεραπείας μὲ τὶς ἐνέσεις, ὁ σύζυγός μου, ποὺ ἦταν διπλά μου ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια καὶ πραγματικὰ δὲν θὰ τὰ κατάφερνα χωρὶς αὐτόν, μοῦ πρότεινε νὰ κατεβοῦμε στὴ Μονὴ Σαγματά, στὴ Θήβα, νὰ προσκυνήσουμε τὰ ἱερὰ λείψανα τοῦ Ἅγιου Λούκα τοῦ ἰατροῦ καὶ νὰ προσευχηθοῦμε γιὰ τὴν μεσιτεία τοῦ Ἁγίου! Παρότι ἤμουν σὲ ἄθλια κατάσταση, δὲν χρειάστηκε νὰ μοῦ τὸ ζητήσει δεύτερη φόρα…
Τὴν ἄλλη μέρα, 3 Μαΐου 2014, ἀφήσαμε τὰ παιδία μας στὴν ξαδέρφη μου ποὺ ἦταν μεγάλο στήριγμα γιὰ μένα ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια καὶ ξεκινήσαμε γιὰ τὴν Θήβα. Ὅσο πλησιάζαμε στὴ Μονή, γιὰ κάποιο λόγο ἤμουν συνέχεια βουρκωμένη καὶ προσκυνώντας τὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου, μὲ πῆραν τὰ κλάματα. Τὸν παρακάλεσα νὰ μοῦ πάρει τὸ μισὸ πόνο (μου ἀρκοῦσε), ἐνῶ ὁ σύζυγός μου νὰ μὴν πάθω ὅλες τὶς παρενέργειες ἀπὸ τὶς ἐνέσεις. Φεύγοντας καὶ καθὼς ἄκουσα τὶς καμπάνες, ξέσπασα πάλι σὲ κλάματα!
Φτάνοντας στὴ Χαλκίδα, ὅπου καὶ θὰ διανυκτερεύαμε, καθίσαμε νὰ γευματίσουμε καὶ ἐπιστρέψαμε ἀμέσως στὸ ξενοδοχεῖο. Ἤμουν χειρότερα ἀπὸ ποτὲ ἄλλοτε, ἀνέπνεα καὶ πονοῦσα. Ξάπλωσα στὶς 20:00 καὶ διαβάζοντας τὸν βίο τοῦ Ἁγίου, κατάφερα νὰ κοιμηθῶ στὶς 02:00 περίπου. Στὶς 02:30 ξύπνησα καὶ ἀναστενάζοντας μονολόγησα: Ἂχ Θεέ μου, μόνο μισῆ ὥρα κοιμήθηκα!!! Κάνοντας νὰ σηκωθῶ διαπίστωσα ὅτι πλέον δὲν εἶχα τίποτα, δὲν πονοῦσα πουθενά!!! Τὸ σύνδρομο ἰνομυαλγίας ἦταν πλέον παρελθόν! Ἡ βοήθεια τοῦ Ἁγίου Λούκα ἦρθε ἀπροσδόκητα σύντομα! Τὸ πρωὶ ποὺ ξύπνησε ὁ σύζυγός μου καὶ μὲ εἶδε μὲ ἕνα τεράστιο χαμόγελο, κατάλαβε ἀμέσως τί εἶχε συμβεῖ.
Δὲν ἔβλεπα τὴν ὥρα νὰ ἐπιστρέψω καὶ νὰ ἀγκαλιάσω τὰ παιδάκια μου, ποὺ ὅταν κατάλαβαν τί εἶχε συμβεῖ, χοροπηδοῦσαν ἀπὸ τὴ χαρά τους. Ἡ ἐξαδέλφη μου καὶ ἡ κουμπαρά μου κατάλαβαν τὴ διαφορά ἀπὸ τὸ τηλέφωνο, μόνο ποὺ μὲ ἄκουσαν, χωρὶς νὰ μὲ δοῦν. Ὁ γιατρός μου εἶπε πὼς τοῦ ἔκανα το καλύτερο δῶρο, ποὺ δὲν χρειαζόταν πλέον νὰ μοῦ κάνει τὶς ἐνέσεις!
Ὁ πνευματικός μου π. Θεοχάρης, ἡ μητέρα μου καὶ κάποιοι στενοί μου φίλοι ποὺ ἤξεραν τί περνοῦσα καὶ ἦταν διπλά μου ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια δὲν θὰ μποροῦσαν πάρα νὰ χαροῦν μὲ αὐτὸ πού μου συνέβη καὶ νὰ κάνουν τὴ δική μου χαρὰ μεγαλύτερη. Σταμάτησαν οἱ γκρίνιες καὶ τὰ κλάματα. Ξανακέρδισα τὴ ζωή μου.
Θὰ εὐγνωμονῶ πάντα τὸν Ἅγιο Λούκα τὸν Ἰατρὸ καὶ θὰ τὸν εὐχαριστῶ γιὰ τὴν ἄμεση ἀνταπόκριση στὶς προσευχές μου[2]…
2) Στὴν ἐκπομπὴ τῆς κ. Σοφίας Χατζὴ Ραδιοπαραμυθία στὸ Ραδιοφωνικὸ σταθμὸ τῆς Πειραϊκῆς ἐκκλησίας ἀφηγήθηκε τὸ συγκλονιστικὸ θαῦμα ποὺ τοῦ συνέβη ὁ Πρωτοψάλτης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας Ψυχικοῦ, κ. Νικόλαος Νικολάου.
Ὁ κύριος Νικόλαος ἀφηγεῖται: «Τὸ μεσημέρι τῆς 8ης Φεβρουαρίου τοῦ 2015, Κυριακή του Ἀσώτου, ἐπιστρέφοντας ἀπὸ τὸν Ἱερὸ Ναὸ ὅπου εἶμαι Ἱεροψάλτης καὶ πρὶν καθίσω στὸ τραπέζι μὲ τὴν οἰκογένειά μου γιὰ φαγητό, πῆρα μὲ ἀρκετὴ βουλιμία μία μπουκιὰ ψωμὶ καὶ μία πιρουνιὰ χόρτα, ἀπὸ τὴ σαλάτα ποὺ εἶχε ἑτοιμάσει ἡ σύζυγός μου. Ξαφνικὰ αἰσθάνθηκα ἕνα πνίξιμο σὰν νὰ μὴν κατέβαινε ἡ μπουκιὰ κάτω καὶ ἀκολούθησε ἕνας μεγάλος πόνος στὸ στέρνο καὶ πίσω στὴν πλάτη ὁ ὁποῖος μου δυσχέραινε τὴν ἀναπνοὴ ὅσο περνοῦσε ἡ ὥρα….. Ἔβλεπα ὅτι ὁ πόνος δὲν ὑποχωροῦσε… ἡ σύζυγός μου ἐπίμονα μὲ παρότρυνε νὰ πᾶμε στὸ νοσοκομεῖο…
…Πήγαμε στὸ νοσοκομεῖο Γεννηματὰ τὸ ὁποῖο καὶ ἐφημέρευε. Ἐκεῖ οἱ γιατροὶ ὅταν μὲ εἶδαν δὲν τὸ θεώρησαν κάτι σημαντικὸ, ὡστόσο πονοῦσα. Μοῦ ἔκαναν κάποιες ἄλλες ἐξετάσεις μήπως ἔπαθα ἔμφραγμα…. Ἀπέδιδαν τὸ γεγονὸς σὲ στρὲς καὶ φόβο».
Ὁ κύριος Νικόλαος περίμενε στὸ νοσοκομεῖο μέχρι τὸ βράδυ ὅπου ἡ ὑγεία του ἐπιδεινώθηκε καὶ τότε οἱ γιατροὶ συνειδητοποίησαν τὴ σοβαρότητα τῆς κατάστασης, καθὼς δυσκολευόταν νὰ ἀναπνεύσει καὶ ὁ λαιμὸς του εἶχε πρηστεῖ. Ἔτσι τὸν διασωλήνωσαν καὶ τὸν ὑπέβαλαν σὲ διάφορα χειρουργεῖα, χωρὶς ἀποτέλεσμα. Ἡ κατάσταση ὁλοένα καὶ χειροτέρευε καὶ ὁ κύριος Νικολάου σὲ κωματώδη σχεδὸν κατάσταση παρέμεινε διασωληνωμένος ἐπί 23 ἡμέρες χωρὶς νὰ μπορεῖ νὰ συνέρθει καὶ νὰ ἐπανέλθει, καθὼς ὅλα ἔδειχναν ὅτι λειτουργοῦν κανονικά. Κάποια στιγμὴ μεταφέρθηκε σὲ ἄλλο Πανεπιστημιακὸ νοσοκομεῖο...
«Ὅλα ἔδειχναν ὅτι ὁδεύω πρὸς τὸ τέλος», λέει χαρακτηριστικά. «Οἱ γιατροὶ εἶχαν σηκώσει τὰ χέρια ψηλά. Οἱ ἱερεῖς ἔρχονταν καὶ μὲ σταύρωναν μὲ ἀπότμημα τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ τοῦ Ἰατροῦ καὶ διάβαζαν τὴν παράκλησὴ του ἐπικαλούμενοι τὴν βοήθειά του». Στὴν οἰκογένειὰ του ἔλεγαν πὼς δὲν ὑπάρχουν ἐλπίδες, ὅμως αὐτὴ δὲν σταμάτησε νὰ προσεύχεται καὶ νὰ δίνει τὸ ὄνομά του γιὰ προσευχὴ σὲ διάφορα μοναστήρια…. Κάποια στιγμὴ ἡ σύζυγος τοῦ κυρίου Νικολάου ἔδωσε ἕνα βιβλίο τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ τοῦ Ἰατροῦ στοὺς γιατρούς, σὰν δῶρο...
Μετὰ ἀπὸ ἕνα μήνα νοσηλείας στὴν ἐντατικὴ στὸ νοσοκομεῖο Σωτηρία προγραμματίστηκε ἐσπευσμένα πλέον μία τελευταία ἐπέμβαση δίχως νὰ ἔχει διευκρινιστεῖ γιὰ ποιὸ λόγο ἀκριβῶς, ἀλλὰ ἦταν ἡ τελευταία ἐλπίδα. Δηλαδὴ δὲν ἤξεραν οὔτε τί θὰ βροῦνε οὔτε πὼς θὰ κινηθοῦν. Ὑποβλήθηκε σὲ μαγνητικὴ, ὅπως ἀναφέρει, ἡ ὁποία ἔδειξε ὅτι εἶχε γεμίσει πύον παντοῦ. Τὰ σενάρια ἦταν τραγικὰ καὶ ἀπελπιστικά… (δὲν θὰ μποῦμε σὲ λεπτομέρειες).
Διηγεῖται ὁ κύριος Νικολάου: «Κάποια στιγμὴ ἡ σύζυγός μου, μὲ παρότρυνση τῆς πεθερᾶς μου, εἶπε σὲ κάποιον ἱερέα νὰ ἔρθει νὰ μὲ κοινωνήσει. Βέβαια ὅταν ἀκοῦμε αὐτό, τὸ μυαλὸ μας πηγαίνει κατευθείαν[3]... Ἐμένα μὲ ρώτησαν ἂν θέλω, ἂν καὶ ἄλλα τά καταλάβαινα καὶ ἀλλὰ ὄχι… Τελικά εἶπα ναί….
Παραμονὴ τῆς τελευταίας ἐπέμβασης 5 Μαρτίου 2015 ἦρθε ὁ ἱερέας μὲ σταύρωσε μὲ ἕνα Ἱερὸ τεμάχιο τοῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ καὶ κοινώνησα. Τὸ ἴδιο βράδυ μοῦ ἐμφανίστηκε ὁ Ἅγιος Λουκᾶς, φανερὰ βιαστικὸς, ἀναμαλλιασμένος, πάνω σὲ ἕνα λευκὸ ἄλογο. Ἡ μορφὴ του ἦταν ἔτσι ὅπως ἀπεικονίζεται, ὄχι στὴ βυζαντινὴ ἁγιογραφία, ἀλλὰ ἔτσι ὅπως ἦταν στὴν πραγματικότητα μὲ τὰ χαρακτηριστικὰ στρογγυλὰ γυαλάκια, τὰ μακριὰ μαλλιὰ καὶ τὴ σοβαρὴ μορφή.
Μέσα σὲ νύχτα καὶ κάτω ἀπὸ ἔντονη βροχὴ ἀμέσως τὸν ἀναγνώρισα. Βέβαια δὲν εἶχα κάποια ἰδιαίτερη σχέση μαζί του, εἶχα δεῖ παλαιότερα τὸ βίο του καὶ τί εἶχε τραβήξει ἀπὸ τὰ τότε καθεστῶτα, ἀλλὰ ὄχι πολλὲς λεπτομέρειες.
Αὐτὸς μὲ κοίταξε καὶ μοῦ εἶπε: “Μὴν ἀνησυχεῖς παιδὶ μου, ἐγὼ φεύγω κατευθείαν καὶ ἔρχομαι σὲ ἐσένα ἀπὸ ἐδῶ. Μὴ φοβᾶσαι, αὔριο θὰ εἶμαι στὸ χειρουργεῖο δίπλα σου καὶ ὅλα θὰ πᾶνε καλά”. Ἐγὼ τότε πραγματικὰ σαστισμένος τοῦ εἶπα: “Ἅγιέ μου ἐγὼ δὲν ἀξίζω αὐτῆς τῆς μεγάλης τιμῆς, δὲν εἶμαι ἄξιος σωτηρίας, γιατί εἶμαι πάρα πολὺ ἁμαρτωλὸς καὶ ρυπαρός. Πήγαινε νὰ βοηθήσεις κανέναν ἄλλο… ἂν κάνεις κάτι, κάντο μόνο γιὰ τὴν οἰκογένειά μου, γιατί ἔχω τέσσερα παιδιὰ καὶ γιὰ τὴ γυναίκα μου”. Ἐκεῖνος δὲ μοῦ εἶπε τίποτα ἁπλὰ μὲ κοίταξε σιωπηλὰ διαπερνώντας μέ, μὲ τὸ βλέμμα του. Ἀναλογιζόμουν ἂν ὅλα αὐτὰ ἦταν μία ζωντανὴ ἐπίσκεψη ἡ κάτι τῆς φαντασίας μου, ἀλλὰ οἱ καιρικὲς συνθῆκες ποὺ ἐπικρατοῦσαν ἔξω ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο, ἦταν ἴδιες μὲ αὐτὲς ποὺ ἔβλεπα ὅση ὥρα συνομιλοῦσα στὸ θάλαμο μὲ τὸν Ἃγιο. Ἦταν πραγματικὲς… ἔβρεχε καὶ ἔξω…».
Τὸ πρωὶ ἦταν ὅλα ἕτοιμα γιὰ τὸ χειρουργεῖο. Σὲ ὅλους ὑπῆρχε μία κρυφὴ ἐλπίδα, συνάμα μὲ τὸ φόβο τῆς πιθανῆς ἀποτυχίας. Ἦταν ἕνα ρίσκο αὐτὴ ἡ ἐπέμβαση…. Ἔξω ὅλοι περίμεναν τὴν ἀναγγελία τοῦ θαύματος ἢ τὸ τέλος… Σὲ αὐτὴ τὴν ἐπέμβαση ὑπεβλήθηκα σὲ δεξιὰ θωρακεκτομὴ καὶ παροχέτευση. Μετὰ ἀπὸ μισῆ ὥρα βγῆκε ὁ γιατρὸς περιχαρὴς καὶ ἀνακοίνωσε στὴ σύζυγό μου ὅτι τελικὰ βρέθηκε ἡ μπουκιὰ ποὺ εἶχα φάει, σὲ μία κατάσταση σήψης, γιατί αὐτὸ εἶχε μείνει μέσα στὸ σῶμα μου ἀπὸ τὶς 8 Φεβρουαρίου μέχρι τὶς 6 Μαρτίου. Μετὰ ἀπὸ ἕνα μήνα παραμονῆς μέσα στὸ σῶμα μου, μοῦ προκάλεσε ὀργανωμένη πυώδης συλλογὴ στὸ ὀπίσθιο μεσοθωράκιο παραοισοφαγικά. Ἡ περιοχὴ αὐτὴ καθαρίστηκε καὶ μὲ διάφορες ἄλλες μεθόδους ἰατρικὲς δοκίμασαν νὰ δοῦν ἂν ὑπῆρχε κάποιο πρόβλημα. Μετὰ ἀπὸ σύνολο 38 ἡμερῶν βγῆκα ἀπὸ τὴν ἐντατική. Οἱ γιατροί μου ἔλεγαν ὅτι εἶσαι πολὺ τυχερὸς γιατί ἡ ἐπιπλοκὴ αὐτὴ ἔχει θνησιμότητα 99%!»
Μετὰ ἀπὸ περίπου 6 μῆνες ὁ κύριος Νικολάου ἐπανῆλθε στὸ ἀναλόγιο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ἀνήμερα τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ τῆς ἱερᾶς πανηγύρεως τῆς Ἁγίας Σοφίας.
Μάλιστα στὴν ἀφήγησὴ του ἀναφέρει χαρακτηριστικά: «Δύο πράγματα εἰσέπραξα ἀπὸ αὐτὴ τὴ δοκιμασία· εἶδα τὸ ἄπειρο ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γιατί εἶμαι πολὺ ἁμαρτωλὸς. Δὲν θέλω νὰ κάνω τὸν ταπεινὸ, τὸ λέω μὲ παρρησία. Εἶδα πὼς εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ εὐσπλαχνία του. Πῶς μᾶς δίνει εὐκαιρίες στὴ ζωὴ μας, μέσα ἀπὸ μία δοκιμασία γιὰ νὰ ἀλλάξουμε ἴσως πορεία. Ὅτι κάτι πρέπει νὰ κάνουμε. Ἐπίσης εἰσέπραξα πάρα πολὺ ἀγάπη κι ἀπὸ ἀγνώστους…»[4].
[1] «Σύντομος βίος καὶ παρακλητικὸς κανὼν τοῦ Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως καὶ Κριμαίας», ἐκδόσεις Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 2014, σελ. 4-15.
[2] https://www.vimaorthodoxias.gr/thavmata/thavma-tou-agiou-louka-krimaias/.
[3] Αὐτὴ ἡ λανθασμένη ἀντίληψη δυστυχῶς συναντᾶται πάρα πολὺ συχνὰ σήμερα… Πολλοὶ εἶναι αὐτοὶ ποὺ ταυτίζουν τὸ μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως καὶ τὴν Θεία Κοινωνία μὲ τὸ θάνατο. Ἰδιαίτερα ἄνθρωποι ποὺ δὲν ἔχουν πνευματικὴ ζωή, καὶ πρόκειται νὰ κοινωνήσουν εἴτε οἱ ἴδιοι, εἴτε κάποια προσφιλῆ τους πρόσωπα, ποὺ βρίσκονται σὲ δύσκολη θέση. Αὐτὴ ἡ σύγχυση ἔχει συνήθως ὡς ἀποτέλεσμα οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν ἀνάγκη, εἴτε νὰ μὴν Μεταλαμβάνουν καθόλου, εἴτε νὰ Κοινωνοῦν δίχως νὰ προηγηθεῖ τὸ μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως, μὲ πρόφαση νὰ μὴν φοβηθεῖ ὁ ἀσθενής. Τὴν ἀπάντηση σὲ ὅλα αὐτά μας τὴν δίνει τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ: «Νὰ εἶστε, λοιπόν, ἄγρυπνοι, γιατί δὲν ξέρετε οὔτε τὴν ἡμέρα οὔτε τὴν ὥρα ποὺ θὰ ἔρθει ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου». Μάτθ. 25 – 13. Ὀφείλουμε κατὰ τὴν εὐαγγελικὴ ρύση, νὰ εἴμαστε πάντοτε ἕτοιμοι γιὰ τὴ συνάντησή μας μὲ τὸ Σωτήρα Χριστό…
[4] Τὸ θαῦμα αὐτὸ περιγράφεται ἀπὸ τὸν κ. Νικόλαο Νικολάου πρωτοψάλτη τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας Ψυχικοῦ, στὴ ραδιοφωνικὴ ἐκπομπὴ τῆς κ. Σοφίας Χατζὴ Ραδιοπαραμυθία στὸ Ραδιοφωνικὸ σταθμὸ τῆς Πειραϊκῆς ἐκκλησίας. Ὅποιος ἐπιθυμεῖ νὰ ἀκούσει τὴ συγκεκριμένη ἐκπομπὴ μπορεῖ νὰ τὴ βρεῖ στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνση: https://www.youtube.com/watch?v=FVqinIp01wY.