Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων

 

Τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Παϊσίου Λαρεντζάκη , Ἱεροκήρυκος τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κρήτης 

 

    «Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ». 

    Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας μας ὀνομάζεται Κυριακὴ πρὸ τῶν Φώτων. Ὀνομάζεται ἔτσι διότι προηγεῖται τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῶν Θεοφανείων. Ἐπίσης μὲ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα μᾶς παρουσιάζει τὸ πρόσωπο καὶ τὸ ἔργο τοῦ τιμίου, ἐνδόξου, Προφήτου, Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου. Κι αὐτὸ γίνεται διότι ὁ Ἰωάννης προηγήθηκε τοῦ Κυρίου γιὰ νὰ ἀναδειχθεῖ Πρόδρομός Του. Ὁ Τίμιος Πρόδρομος ἄρχισε τὸ βάπτισμα τῆς μετανοίας μὲ σκοπὸ νὰ προπαρασκευάσει τὸ λαὸ γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ Μεσσία. Ἔτσι ὁ Πρόδρομος εἶναι ἡ «ἀρχὴ τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». 

    Ὁ μεγάλος αὐτὸς Προφήτης, «ὁ μείζων ἐν γεννητοῖς γυναικῶν», εἶχε προφητευθεῖ ἀπὸ τοὺς μεγάλους Προφῆτες. Τὸν εἶχαν προαναγγείλει οἱ Προφῆτες Ἦσαΐας· «φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρὴμῳ· ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους τοῦ Θεοῦ ἡμῶν» καὶ Μαλαχίας· «Ἰδοῦ ἐγὼ ἐξαποστέλλω τόν ἂγγελόν μου, καὶ ἐπιβλέψεται ὁδὸν πρὸ προσώπου μου, καὶ ἐξαίφνης ἣξεῖ εἰς τὸν ναὸν ἑαυτοῦ Κύριος, ὃν ὑμεῖς ζητεῖτε, καὶ ὁ ἂγγελος τῆς διαθήκης, ὃν ὑμεῖς θέλετε· ἰδού ἒρχεται, λέγει Κύριος παντοκράτωρ» . Τὸν ὑποδήλωσε ὁ προφήτης Ὠσηέ. Τὸν περίμενε ὁ ἰσραηλιτικὸς λαὸς ὡς ἕναν ἄλλο Ἠλία, ὁ ὁποῖος θὰ ἐμφανιζόταν λίγο πρὶν τὴν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ «ἐτοιμάσαι πάντα». Τὸν προανήγγειλε ἄγγελος Κυρίου στὸν πατέρα τοῦ Ζαχαρία. Κι ὁ ἴδιος ὁ Ζαχαρίας εἶχε προφητεύσει ὅτι τὸ νήπιο ἐκεῖνο, ὁ Ἰωάννης, θὰ γινόταν Προφήτης, ποὺ θὰ ἑτοίμαζε «τὰς ὁδοὺς τοῦ Κυρίου». Θὰ ἦταν ὁ Πρόδρομος καὶ ὁ προάγγελος τῆς ἔλευσης τοῦ Θεανθρώπου Λυτρωτῆ· θὰ κήρυττε στὴν ἔρημο πρὸς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ ποὺ θὰ ἐρχόταν νὰ τὸν ἀκούσουν· θὰ βροντοφωνοῦσε νὰ ἑτοιμάσουν τὶς καρδιές τους γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Οἱ καρδιὲς σείονται, οἱ ψυχὲς καττανύσονται, οἱ συνειδήσεις συγκλονίζονται. Οἱ πάντες τὸν ἀκοῦν μὲ προσοχή, μὲ εὐλάβεια, μὲ συντριβή. Τὸν ἀναγνωρίζουν Προφήτη τοῦ Θεοῦ. Δέχονται τὰ λόγια του ὡς λόγια τοῦ Θεοῦ. Μετανοοῦν, ἐξομολογοῦνται τὶς ἁμαρτίες τους, βαπτίζονται στὸν Ἰορδάνη ποταμό, ἑτοιμάζουν τοὺς ἑαυτούς τους γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ Σωτῆρα, ὁ ὁποῖος θὰ βάπτιζε ὄχι μὲ νερό, ὅπως ὁ Τίμιος Πρόδρομος ἀλλὰ «ἐν Πνεύματι ἁγὶῳ καὶ πυρί». Ὁ Πρόδρομος «θὰ ἦταν φωνὴ ἀνθρώπου ποὺ φωνάζει στὴν ἔρημο: Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου, κάνετε τοὺς δρόμους του εὐθεῖς». 

    Τί ἐννοοῦσαν ὅμως οἱ Προφῆτες μὲ τὰ συμβολικὰ αὐτὰ λόγια καὶ τὰ ὁποῖα ἐπανέλαβε γιὰ τὸν ἑαυτό του ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, ὡς ἀπάντηση σὲ μιὰ ἐπιτροπὴ Λευϊτῶν, ποὺ τὸν ρωτοῦσαν «τις εἶ;». Ἐγώ, εἶπε σ’ αὐτούς, εἶμαι «φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήμῳ, εὔθύνατέ τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου» . Ποιός εἶναι ὅμως αὐτὸς ὁ δρόμος τοῦ Κυρίου, ποὺ πρέπει νὰ ἑτοιμαστεῖ καὶ νὰ εὐθυγραμμιστεῖ; Ὅταν πρόκειται νὰ ἀνοιχθεῖ καὶ νὰ ἑτοιμαστεῖ ἕνας δρόμος νέος γιὰ τὴν ἐξυπηρέτηση τοῦ κόσμου, θὰ προηγηθοῦν μελέτες καὶ σχέδια. Θὰ γίνουν ὅλες ἐκεῖνες οἱ ἀπαραίτητες ἐνέργειες γιὰ νὰ ἑτοιμαστεῖ ὁ χῶρος ποὺ θὰ περάσει ὁ δρόμος. Οἱ προσπάθειες μεγάλες, χρονοβόρες, ἐπίπονες, ὥστε τὸ ἀποτέλεσμα νὰ εἶναι τὸ καλύτερο δυνατόν. 

    Γιὰ «ὁδὸν Κυρίου» μιλᾶνε οἱ Προφῆτες. Γιὰ δρόμο δηλαδὴ ποὺ θὰ περάσει καὶ θὰ κάνει σταθμοὺς ὁ Κύριος. Ποιός εἶναι αὐτὸς ὁ δρόμος; Εἶναι ἡ καρδιὰ τοῦ καθενός μας, ποὺ ὀφείλει νὰ ἀνοιχθεῖ καὶ νὰ εὐθυγραμμιστεῖ γιὰ τὸν Κύριο. Μὲ ἄλλα λόγια, ἡ καρδιά μας πρέπει νὰ ἀπαλλαγεῖ ἀπὸ τὰ προσκόμματα καὶ τὰ ἐμπόδια ἐκεῖνα ποὺ τὴν καθιστοῦν ἄβατη, ἀκάθαρτη καὶ ἀπρόσιτη στὸ Θεό. Τέτοια ἐμπόδια εἶναι οἱ ἀδυναμίες καὶ τὰ πάθη, ὁ ἐγωισμὸς μὲ τὶς πολλὲς καὶ διάφορες ἐκδηλώσεις του, ἡ ποικιλία τῶν ἁμαρτωλῶν ἕξεων. Εἶναι ὁ σκοτασμὸς τῆς διανοίας ἀπὸ πλάνες καὶ προλήψεις, ἡ ἐκφυλισμένη θέλησή μας ποὺ παρουσιάζεται ὑποτονικὴ καὶ ἀπρόθυμη γιὰ τὸ ἀγαθό, ἀντίθετα πρόθυμη καὶ δραστήρια γιὰ τὸ πονηρό. Λέει ὁ Κύριος: «Ἒσωθεν ἐκ τῆς καρδίας τῶν ἀνθρώπων οἱ διαλογισμοὶ οἱ κακοὶ ἐκπορεύονται, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, φόνοι, κλοπαί, πλεονεξίαι, πονηρίαι, δόλοι, ἀσέλγεια, ὀφθαλμὸς πονηρός, βλασφημία, ὑπερηφανία, ἀφροσύνη» . 

    Ὅλα αὐτὰ εἶναι ποὺ κάνουν ἀδιάβατη τὴν βασιλικὴ ὁδό, τὴν ὁδὸ ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ περάσει ὁ Κύριος. Αὐτὰ κάνουν τὴν καρδιὰ ἀνάξια νὰ τὴν ἐπισκεφθεῖ ὁ Κύριος καὶ νὰ τὴν κάνει σταθμὸ στὴ σωτήρια πορεία του. Εἶναι οἱ «σκολιαὶ ὁδοὶ» στὶς ὁποῖες ἀφθονοῦν «τριβόλοι καὶ παγίδες· ὁ δὲ φυλάσσων τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἀφέξεται αὐτῶν», θὰ φύγει μακριὰ ἀπ’ αὐτές. Αὐτὴ τὴν καρδιὰ πρέπει πάντοτε μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου νὰ τὴν καθαρίσουμε, νὰ τὴν ἀπαλλάξουμε ἀπὸ τὰ πάθη, νὰ τὴν στολίσουμε μὲ τὶς ἀρετές, νὰ τὴν κάνουμε ἄδολη καὶ εὐθεῖα, γιὰ νὰ «ἐμπεριπατὴσῃ» καὶ νὰ ἐνθρονισθεῖ σ’ αὐτὴ ὁ Θεός. 

    Ὅμως ὁδὸς Κυρίου τὴν ὁποία πρέπει νὰ κάνουμε εὐθεῖα καὶ νὰ καθαρίσουμε εἶναι καὶ οἱ καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων γύρω μας. Γιὰ τοὺς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς του στάλθηκε ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, γιὰ νὰ τοὺς προετοιμάσει γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ Κυρίου. Ἔτσι καὶ ὁ καθένας ἀπὸ μᾶς, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, στέλνεται ἀπὸ τὸν Κύριο γιὰ νὰ καλλιεργήσει στὶς καρδιὲς τῶν συνανθρώπων του τὸ πόθο τῆς λυτρώσεως, νὰ ἀναγγείλει σ’ αὐτοὺς τὸν Λυτρωτή, τὸν Θεό, ποὺ ἔγινε γιὰ χάρη μας ἄνθρωπος, νὰ τοὺς προπαρασκευάσει καὶ ἐνθαρρύνει γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τοῦ Κυρίου. 

    Ὑπάρχουν γύρω μας πολλὲς καλοπροαίρετες καρδιές. Παρὰ τὰ ὅποια προβλήματα ποὺ κατὰ καιροὺς ἀναφύονται, πολλοὶ εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ περιμένουν ἕνα φίλο, νὰ τοὺς ὁδηγήσει κοντὰ στὸν Χριστό, ὅπως ἄλλοτε ὁ Φίλιππος τὸν Ναθαναήλ. Δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε ποτὲ αὐτὸ ποὺ γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος· «Θεοῦ ἐσμεν συνεργοί» . Εἴμαστε συνεργάτες καὶ ὄργανα τοῦ Θεοῦ στὸ ἔργο τοῦ Εὐαγγελίου γιὰ τὴν πνευματικὴ καθοδήγηση καὶ προετοιμασία τῶν συνανθρώπων μας, τῶν ἀδελφῶν μας. Ἕνας καλὸς λόγος στὴν κατάλληλη περίσταση, ἕνα πνευματικὸ βιβλίο, μιὰ ἐπίσκεψη σὲ ὥρα ἀσθένειας καὶ ἰδιαίτερα τὸ καλό μας παράδειγμα, εἶναι θεόσδοτα μέσα, μὲ τὰ ὁποῖα ἑτοιμάζουμε τὴν ὁδό, ὥστε νὰ ἐπισκεφθεῖ ὁ Κύριος τοὺς ἀδελφούς μας. 

    Ὅταν μ’ αὐτὸ τὸν τρόπο προετοιμάσουμε τὸν ἑαυτό μας, ὅταν ἐργασθοῦμε ἔτσι γιὰ τὴν προπαρασκευὴ τῶν ἄλλων, συνεργοῦμε καὶ ἐμεῖς στὴν ἑτοιμασία τῆς ὁδοῦ τοῦ Κυρίου. Τότε ἡ καρδιὰ ὄχι μόνο ἡ δική μας ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων «ἒσταὶ ὁδὸς καθαρά, καὶ ὁδὸς ἁγία κληθήσεται, καὶ οὐ μὴ παρὲλθῃ ἐκεῖ ἀκάθαρτος... Καὶ οὐκ ἒσταὶ ἐκεῖ λέων, οὐδὲ τῶν πονηρῶν θηρίων οὐ μὴ ἀναβῇ ἐπ’ αὐτήν, οὐδὲ μὴ εὑρεθῇ ἐκεί, ἀλλὰ πορεύσονται ἐν αὐτῇ λελυτρωμένοι καὶ συνηγμένοι διὰ τὸν Κύριον». Ἀμήν.

 

Πηγή: https://www.iak.gr/