Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ ἐν Βουνένοις

2024-10-07 13:41

    Πολιοῦχος – προστάτης τῆς ἐνορίας μας, εἶναι ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ ἐν Βουνένοις, ἀπὸ ὅπου, ὄχι μόνο ὁ Ἱερὸς Ναός, ἀλλὰ καὶ ὁλόκληρο τὸ χωριὸ ἔχει πάρει τὸ ὄνομά του. Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου κανονικὰ ἑορτάζεται στὶς 9 Μαΐου, ἀλλὰ στὴν ἐνορία μας καὶ γενικότερα στὴν εὐρύτερη περιοχὴ ἔχει ἐπικρατήσει νὰ τιμᾶται στὶς 10 Μαΐου.

 

Ὁ βίος του[1]

    Ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυρας Νικόλαος ὁ Νέος γεννήθηκε πιθανῶς στὴ γῆ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία διακρινόταν γιὰ τὴν θερμὴ πίστη, τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὴν εὐσέβειά του. Ἡ ἀρετὴ καὶ ἡ ἀνδρεία τοῦ Νικολάου δὲν μποροῦσαν νὰ κρυφθοῦν. Ἡ φήμη του ξεπέρασε γρήγορα τὰ στενὰ ὅρια τῆς πατρίδος του καὶ ἁπλώθηκε μέχρι καὶ αὐτὴ τὴν Βασιλεύουσα, τὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ τότε αὐτοκράτορας Λέων ὁ ΣΤ’ ὁ Σοφὸς (886 – 912 μ.Χ.) ζήτησε καὶ γνώρισε τὸ Νικόλαο. Ἐκτίμησε ἀμέσως, μὲ τὴν πρώτη ἐπαφὴ μαζί του, τὰ σωματικὰ καὶ ψυχικά του χαρίσματα καὶ τὸν διόρισε ἀρχηγὸ τοῦ αὐτοκρατορικοῦ ἀποσπάσματος τῆς Λαρίσης, ποὺ εἶχε ὡς σκοπὸ νὰ φρουρεῖ καὶ νὰ ὑπερασπίζεται τὴν πόλη αὐτὴ τῆς Θεσσαλίας.

    Ἀνέλαβε τὰ καθήκοντά του μὲ ζῆλο. Τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου αὔξανε τὴν πνευματικότητα τοῦ Νικολάου καὶ τὴν ἀγάπη τῶν στρατιωτῶν καὶ τοῦ λαοῦ στὸ πρόσωπό του.

    Ὅταν οἱ Ἄβαροι ἔφθασαν μέχρι τὴ Θεσσαλία, ἔκαναν βαρβαρικὴ ἐπιδρομὴ καὶ σκορποῦσαν παντοῦ τὴν ἐρήμωση καὶ τὸ θάνατο. Ὁ Νικόλαος μὲ τὶς λιγοστὲς δυνάμεις του προσπάθησε νὰ ἀναχαιτίσει τὸν ἐχθρό. Οἱ παμπληθεῖς ὅμως δυνάμεις τῶν ἀντιπάλων εὔκολα ἐπικράτησαν καὶ ἐπιδόθηκαν σὲ γενικὲς σφαγὲς καὶ λεηλασίες. Πολλοὶ ἀπὸ τοὺς κατοίκους ἐγκατέλειψαν τὴν πόλη καὶ τὴν περιοχὴ καὶ κατέφυγαν σὲ ὀρεινὰ μέρη. Τελικὰ καὶ ὁ Νικόλαος μὲ ὅσους στρατιῶτες εἶχαν ἀπομείνει, πορεύθηκε στὸ δάσος ποὺ βρισκόταν στὸ ὄρος τῆς Βουνένης, ὅπου ὑπῆρχαν πολλοὶ ἀσκητὲς μὲ τὰ ἀσκητήριά τους στὰ ἀπόκρημνα ὑψώματα. Ἐγκαταστάθηκε κοντά τους, συναγωνιζόμενος αὐτοὺς στὴν ἄσκηση καὶ τὴν προσευχή. Μαζί του εἶχε καὶ τοὺς στρατιῶτες του, ποὺ ζοῦσαν καὶ αὐτοὶ τὴν ἀγγελικὴ ζωὴ τῶν μοναχῶν.

    Κάποιο βράδυ, ἐνῷ ὁ Ὅσιος προσευχόταν, Ἄγγελος Κυρίου παρουσιάσθηκε καὶ προανήγγειλε τὸ μαρτυρικό τους θάνατο: «Δεῦρο, ἀθληταὶ τοῦ Χριστοῦ, πρὸς τὸ μαρτυρῆσαι ἑαυτοὺς εὐτρεπίσατε». Πράγματι οἱ ἐχθροὶ τοὺς συνέλαβαν καὶ τοὺς ὑπέβαλαν σὲ πλῆθος βασανιστήρια. Τοὺς προέτρεψαν νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους. Ἐκεῖνοι ἔμειναν ἀμετακίνητοι στὴν πατρώα εὐσέβεια καὶ τελειώθηκαν μαρτυρικά. Τὰ ὀνόματά τους γράφηκαν στὸ βιβλίο τῆς ζωῆς. Ἀπὸ αὐτὰ μᾶς εἶναι γνωστὰ τὰ ἀκόλουθα: Ἀκίνδυνος, Ἁρμόδιος, Γρηγόριος, Δημήτριος, Εὐώδιος, Θεόδωρος, Ἰωάννης, Μιχαήλ, Παγκράτιος, Παντολέων, Χριστόφορος καὶ Αἰμιλιανός.

    Ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Νικολάου μαζὶ μὲ τὰ ὀνόματα τῶν στρατιωτῶν Μαρτύρων ἀναφέρει καὶ τὰ ὀνόματα δύο γυναικῶν μαρτύρων, Εἰρήνης καὶ Πελαγίας. Προφανῶς θὰ πρόκειται γιὰ δύο ἡρωίδες Χριστιανὲς γυναῖκες, ποὺ μαρτύρησαν γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Θὰ ἀνῆκαν στὸν ἄμαχο πληθυσμὸ τῆς πόλεως Λαρίσης, ποὺ εἶχε καταφύγει στὰ ὀρεινὰ τοῦ Τυρνάβου.

    Ὁ μακάριος Νικόλαος, διακρινόμενος γιὰ τὴν ἀνδρεία του, κατόρθωσε νὰ διαφύγει τὴ μανία τοῦ ἐχθροῦ. Φεύγοντας ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Λαρίσης καὶ τοῦ Τυρνάβου, ἔφθασε στὰ ἐνδότερα τῆς Θεσσαλίας, στὰ μέρη τῆς Καρδίτσας, ὅπου βρίσκεται τὸ χωριὸ Βούνενα. Ἐκεῖ βρῆκε κατάλληλο τόπο γιὰ ἄσκηση. Ὁ Ὅσιος διάλεξε γιὰ κατάλυμα μία σπηλιά, ποὺ τὴν σκέπαζε μία βελανιδιά. Ἐκεῖ συνέχισε τὴν ἀσκητικὴ ζωή, ποὺ εἶχε ἀρχίσει κοντὰ στοὺς ἀσκητὲς τοῦ Τυρνάβου. Ὑπέταξε κάθε σωματικὴ ἐπιθυμία καὶ δαιμονικὴ παρεμβολή. Ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ τὸν εἶχε ἐπισκιάσει.

    Ὅμως οἱ βάρβαροι ἐπιδρομεῖς ἀνακάλυψαν τὸν ἀθλητὴ τοῦ Χριστοῦ Νικόλαο. Τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν πίεζαν μὲ ὑποσχέσεις καὶ κολακεῖες νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του. Ἐκεῖνος ἀντιστεκόταν γενναία. Τὸν βασάνιζαν καὶ ἐκεῖνος εὐχαριστοῦσε τὸν Θεό, διότι τὸν ἀξίωσε νὰ ὑπομείνει γιὰ χάρη Του βασανιστήρια. Τελικὰ τὸν ἀποκεφάλισαν καὶ ἔτσι ὁ Ὁσιομάρτυς Νικόλαος ἔλαβε τὸν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας καὶ εἰσῆλθε στὴ χαρὰ τοῦ Κυρίου του.

    Ὁ ἐπίσκοπος τῆς Λαρίσης Φίλιππος μετέφερε μὲ πομπὴ στὴν πόλη τὰ λείψανα τῶν μαρτύρων τοῦ Τυρνάβου. Τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Νικολάου ἀνακαλύφθηκε ἀπὸ τὸν δούκα Εὐφημιανὸ τῆς Θεσσαλονίκης. Ὁ Εὐφημιανὸς ἀρρώστησε κάποτε βαριὰ ἀπὸ τὴ φοβερὴ ἀσθένεια τῆς λέπρας. Ἀναζήτησε τὴν θεραπεία του σὲ ὅλους τοὺς ἰατρούς, ἀλλὰ μάταια. Ἄρχισε τότε νὰ ἐπικαλεῖται τοὺς διαφόρους Ἁγίους καὶ νὰ κάνει ἀγαθοεργίες ἐλπίζοντας στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Προσέφερε τὰ χρήματά του σὲ χῆρες, ὀρφανὰ καὶ φτωχούς. Παρακαλοῦσε τὸν Θεὸ νὰ τὸν ἐλεήσει καὶ νὰ τοῦ χαρίσει τὴν πολυπόθητη ὑγεία του. Κατέφυγε στὸν πολιοῦχο τῆς Θεσσαλονίκης Ἅγιο Δημήτριο καὶ τὸν πολιοῦχο τῆς Λαρίσης Ἅγιο Ἀχίλλιο, ποὺ εἶχε ἀκούσει πολλὰ γιὰ τὰ θαύματά τους. Ἐνῷ ὅμως βρισκόταν στὴ Λάρισα καὶ προσευχόταν μπροστὰ στὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου Ἀχιλλίου, τοῦ ὑποδείχθηκε νὰ μεταβεῖ στὰ ὄρη τῶν Βουνένων. Τὸ σχετικὸ ὅραμα τοῦ ἔλεγε νὰ φροντίσει νὰ βρεῖ τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ Ὁσιομάρτυρος Νικολάου, νὰ λουσθεῖ σὲ πηγὴ ποὺ βρίσκεται κοντὰ στὸν τόπο τοῦ ἱεροῦ λειψάνου καὶ νὰ πιστεύει ὅτι ὕστερα ἀπὸ αὐτὰ θὰ εὕρισκε τὴν θεραπεία του. Χαρούμενος ἀπὸ τὸ ἐλπιδοφόρο τοῦτο ἄγγελμα ὁ Εὐφημιανὸς ξεκίνησε γιὰ τὰ Βούνενα, ὅπου βρῆκε τὸ τίμιο σκήνωμα τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ τὴν δική του θεραπεία. Γεμάτος χαρὰ καὶ εὐγνωμοσύνη γιὰ τὴ θεραπεία ποὺ τοῦ χάρισε ὁ Ὁσιομάρτυρας τοῦ Χριστοῦ, ἔκτισε ἕνα μικρὸ ναὸ καὶ ἐνταφίασε ἐκεῖ τὸ ἱερὸ λείψανο.

 

Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Νικολάου τοῦ ἐν Βουνένοις

Ἦχος δ΄ . Ὡς τῶν αἰχμαλώτων.

Ὡς τῶν νοσούντων ὁ ἄμισθος ἰατρὸς  καὶ τῶν ἐν κινδύνοις ἀπροσμάχιτος βοηθός, θλιβομένων τὲ θερμὸς ὑπερασπιστὴς καὶ τῶν ἐν παντοίαις ἀνάγκες ὑπέρμαχος· Ὁσιομάρτυς ἐξ ἐώας Νικόλαε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῶ σωθῆναι τὰς ψυχᾶς ἠμῶν.

 

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.

Ἐν Βουνένοις Ἅγιε, ἀσκητικῶς διαπρέπων, μαρτυρίου στάδιον, θεοπρεπῶς διανύεις· ὅθεν σέ, ὁ Ζωοδότης λαμπρῶς δοξάσας, ἔδειξε, θαυμάτων κρήνην τοῖς ἐκβοῶσι· χαίροις κλέος Ὀρθοδόξων, Ὁσιομάρτυς Χριστοῦ Νικόλαε.

 

Μεγαλυνάριο

Χαίροις τῆς Ἐώας θεῖος βλαστός· χαίροις τῶν Ὁσίων, καὶ Μαρτύρων ὁ κοινωνός· χαίροις τῶν Βουνένων, καὶ πάσης Θεσσαλίας, ἀγλάϊσμα καὶ κλέος, Μάρτυς Νικόλαε.

 

Ἕνα συνεχὲς θαῦμα: Τὸ Αἷμα τοῦ Ἁγίου Νικολάου.

    Στὸν τόπο τοῦ μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ ἐν Βουνένοις, δηλαδὴ στὸ ἱερὸ προσκύνημά του (στὸ χωριὸ Βούναινα, στὸ Βουνὸ Ὄρθρυς Θεσσαλίας), συμβαίνει ἕνα θαυμαστὸ γεγονός. Κυρίως κατὰ τὴν ἐτήσια μνήμη τοῦ Ὁσιομάρτυρος, τρέχει ἕνα πορφυρένιο ὑγρό, ποῦ μοιάζει μὲ αἷμα. Τὸ ὑγρὸ τρέχει ἀπὸ τοὺς κορμοὺς λίγων δένδρων φτελιᾶς, στὰ ὁποῖα σφαγιάστηκαν οἱ συνασκητὲς τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐπίσης πλημμυρίζει τὴ ρίζα ἑνὸς κομμένου δένδρου, ὅπου, κατὰ τὴν παράδοση, βασανίστηκε ὁ Ὁσιομάρτυς. Στὴν περιοχὴ αὐτὴ ὑπάρχουν καὶ ἄλλα δένδρα, ἀλλὰ δὲν «μετέχουν» σὲ αὐτὴ τὴν διαδικασία. Τὸ αἷμα εἶναι ρευστὸ καὶ βαθὺ σὲ ὑγρὴ κατάσταση καὶ ὄχι σὲ ρητινώδη.

    Τὸ αἷμα ἀρχίζει νὰ τρέχει τὸ ἀπόγευμα τῆς 8^ης Μαΐου, παραμονὴ τῆς μνήμης του καὶ συνεχίζει τὴ θαυμαστὴ ἐμφάνισή του, μέχρι τὸ πρωὶ τῆς ἑορτῆς του, 9 Μαΐου. Πολλοὶ μάλιστα ἔχουν παρατηρήσει ὅτι στὶς 5 τὸ πρωὶ τῆς μνήμης του, στὸ μέρος τῶν δένδρων ἀκούγεται ἕνα θαυμαστὸ βουητὸ σὲ μία ἀκτίνα 10 μέτρων καὶ γιὰ 10 λεπτὰ περίπου. Ἐπίσης καὶ τὸ Ἁγίασμα τῆς πηγῆς, δὲν τρέχει πάντοτε, τρέχει ὅμως ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες, ὅταν τρέχει καὶ τὸ αἷμα.

    Αἷμα τοῦ Ἁγίου Νικολάου ὑπάρχει καὶ στὴν ἐνορία μας καὶ κατὰ καιροὺς διανέμεται πρὸς εὐλογία τῶν πιστῶν μας.

 

Θαύματα τοῦ Ἁγίου Νικολάου

    1) Τὸ πρῶτο θαῦμα τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ἀφορᾶ τὴν ἐνορία μας, καὶ εἶναι καταγεγραμένο, ἀπὸ τὸν μακαριστὸ ἐφημέριο της ἐνορίας τοῦ Ἁγίου Νικολάου Βονίτσης, π. Νικόλαο Λιαροστάθη (19… - 1998).

    Συγκεκριμένα, στὰ δύο μηναῖα τοῦ Μαΐου τοῦ Ναοῦ, τὴν 26η τοῦ μηνός, γράφει ὁ ἀείμνηστος πατήρ: «Τῇ αὐτῇ ἡμέρα 1947, παρουσιάθῃ ὁ Ἅγιος Νικόλαος εἰς τὴν Ὡραία Πύλη, προσευχόμενος. Τὸ ἔιδαν τὰ παιδιὰ τοῦ χωριοῦ ἀπὸ τὴ δυτικὴ πόρτα τοῦ Ναοῦ, ποὺ εἶχε τρύπα γιὰ νὰ μπαινοβγαίνουν οἱ γάτες. Μεταξὺ τῶν παιδιῶν ἦταν καὶ ὁ Εὐθύμιος Καραγιῶργος, ὁ ὁποῖος ἐπειδὴ εἶδε ἄγνωστο παπὰ φοβήθηκε καὶ τὸν ἐπίασε πυρετός. Ἡ ὥρα ἦταν 11 – 12 μεσημέρι. Ὁ δάσκαλος τοῦ χωριοῦ Δ. Στυλίδης καὶ ὁ νοματάρχης ψάξανε μήπως κρυβόντουσαν ἀντάρτες. Ἱερεὺς Νικ. Λιαροστάθης».

    Ἐν συνέχεια ἀκολουθεῖ ἡ ὑπογραφὴ τοῦ π. Νικολάου. Τὸ θαῦμα αὐτὸ ἐπιβεβαιώνουν, οἱ ἐν ζωὴ ἀκόμη ἐνορίτες μας κ. Εὐθύμιος Καραγεῶργος (τὸν ὁποῖο καὶ ἐπικαλεῖται στὸ χειρόγραφο αὐτὸ σημείωμα ὁ μακαριστὸς π. Νικόλαος) καὶ κ. Ζώης Παρθένης.

 

2) Μὴ φοβᾶσαι, θὰ γίνεις καλά![2]

    Ἡ κυρία Λεμονιά, ἀπὸ τὴν Ἀθήνα, ἀρρώστησε ἀπὸ βαριὰ ἀρρώστια καὶ νοσηλευόταν στὸ νοσοκομεῖο. Ἡ κατάστασή της ἦταν πολὺ ἄσχημη καὶ οἱ γιατροὶ τὶς ἔδιναν λίγες ἐλπίδες γιὰ τὴ ζωή της. Ἡ ἴδια μᾶς περιγράφει τὸ γεγονός: «Κάποια μέρα μία γνωστή της τὴν ἐπισκέφθηκε στὸ νοσοκομεῖο καὶ τῆς ἔφερε λίγο αἷμα ἀπὸ τὸν Ἅγιο Νικόλαο τὸν Νέο. Αὐτὴ ἤπιε τὸ αἷμα καὶ τὸ βράδυ ποῦ κοιμήθηκε εἶδε στὸν ὕπνο της τὸν Ἅγιο Νικόλαο, ὁ ὁποῖος τὴν ρώτησε:

    -Τί ἔπαθες Λεμονιά;

    - Εἶμαι πολὺ ἄρρωστη, τοῦ ἀπάντησε.

    - Μὴν φοβᾶσαι θὰ γίνεις καλά, τῆς εἶπε καὶ ἔφυγε.

    Πράγματι μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες ἡ κυρία Λεμονιά, ἔφυγε ὑγιὴς ἀπὸ τὸ νοσοκομεῖο.

    «Ἔπρεπε ὅμως νὰ πάω νὰ εὐχαριστήσω τὸν Ἅγιο Νικόλαο τὸν Νέο, καὶ ἔτσι πῆγα στὰ Βούνενα τὴν ἡμέρα τῆς γιορτῆς του. Τὸ βράδυ ἐκεῖ ποῦ καθόμασταν μέσα στὴν ἀγρυπνία, ἐγὼ ἀπὸ ὅλη τὴν κούραση τῆς ἡμέρας καὶ τὴν ταλαιπωρία ἀπὸ τὸ ταξίδι, ἔκλεισα τὰ μάτια μου. Τότε σὰν μία σκιὰ ἦρθε δίπλα μου, καὶ ἐμοίαζε μὲ ἱερέα. Ἐγὼ τινάχτηκα ἀπὸ τὴ θέση μου, τόσο ἔντονα, ποῦ ἡ διπλανή μου μὲ ρώτησε ἀπορημένη:

    - Τί ἔπαθες Λεμονιά;  

    Ἐκείνη τὴ στιγμὴ δὲν τῆς εἶπα τίποτα, ἀλλὰ ἀργότερα τῆς ἀνέφερα ὅτι εἶδα τὸν Ἅγιο Νικόλαο τὸν Νέο, ὁ ὁποῖος ἦταν ζωντανὸς μέσα στὴν ἐκκλησία».